رنج‌نامه دریاچه ارومیه
رنج‌نامه دریاچه ارومیه

عصر تبریز: اگرچه دریاچه ارومیه در مرزهای استان آذربایجان‌شرقی قرار ندارد اما حوضه آبریز آن فراتر از یک استان است. بسیاری از رودخانه‌هایی که این دریاچه را تأمین می‌کند از استان‌های مجاور نظیر آذربایجان‌شرقی سرچشمه می‌گیرند. همین‌طور خشک شدن این دریاچه با ارزش آسیب‌هایش تنها محدود به ارومیه و آذربایجان‌غربی نیست بلکه شهروندان تبریز و […]

عصر تبریز: اگرچه دریاچه ارومیه در مرزهای استان آذربایجان‌شرقی قرار ندارد اما حوضه آبریز آن فراتر از یک استان است. بسیاری از رودخانه‌هایی که این دریاچه را تأمین می‌کند از استان‌های مجاور نظیر آذربایجان‌شرقی سرچشمه می‌گیرند.

همین‌طور خشک شدن این دریاچه با ارزش آسیب‌هایش تنها محدود به ارومیه و آذربایجان‌غربی نیست بلکه شهروندان تبریز و استان همجوارش هم از ضرر و زیان این معضل بی‌نصیب نخواهند شد. درحال حاضر این دریاچه به نظر می‌رسد طبق آخرین آمارها و بازدیدهایی که گروه‌های زیست‌محیطی انجام داده‌اند تقریبا خشک شده و از دریاچه چیزی جز دشت نمکی ‌برجا نمانده است.

همین دشت نمکی و پیامدهای بعد از آن سلامت شهروندان آذربایجان غربی و شرقی و همین‌طور سلامت دام‌ها را به خطر انداخته است. همچنین یکی دیگر از عوارض خشک شدن این دریاچه که نشانه‌های آن را می‌توان به وضوح مشاهده کرد مسأله کاهش محصولات کشاورزی و باغی است. به دلیل خشک شدن دریاچه ارومیه و کاهش سطح سفره آب زیرزمینی محصولات کشاورزی به شدت آسیب دیده‌اند و از این‌رو معیشت مردم منطقه به شدت به خطر افتاده است. متاسفانه تمام روستاهایی که در ۵کیلومتری این دریاچه جای گرفته تقریبا قابلیت کشت خود را از دست داده‌اند. به جز چند روستا بقیه مناطق وضع اسفناکی از این لحاظ دارند.

حتی مدیرکل ستاد بحران آذربایجان‌شرقی در این رابطه معتقد است که خشک شدن دریاچه ارومیه تا شعاع ۵٠٠کیلومتری زندگی مردم و اراضی کشاورزی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

ابراهیم‌زاده یکی از اعضای شبکه زیست‌محیطی استان آذربایجان‌شرقی در این رابطه می‌گوید: دریاچه ارومیه بزرگترین مشکل زیست‌محیطی ایران به شمار می‌رود. دامنه اثرات آن فقط مختص به استان آذربایجان‌غربی نیست و مردم تبریز و دیگر شهرهای این استان هم تحت‌تأثیر آن قرار دارند. متاسفانه دایما برخی از سازمان‌ها و نمایندگان مجلس آمار اشتباه به مردم می‌دهند مبنی بر این‌که چند سانت آب این دریاچه زیاد شده است درصورتی که طبق آخرین مطالعات و بازدید میدانی که شبکه‌های زیست‌محیطی همین چند روز پیش انجام دادند مشخص شده که نه‌تنها چند سانت هم افزایش پیدا نکرده بلکه این دریاچه تقریبا خشک شده و وضعیتش روبه وخامت است. از زمان تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه دو‌سال گذشته ولی تاکنون تأثیر مثبتی مشاهده نشده و چیزی جز دشت نمکی برجا نمانده است. در حوضه آبریز این دریاچه ٨۶هزار چاه وجود دارد که باعث شدند آبی که به دریاچه ارومیه می‌رسد کاهش یابد.

نکته جالب در این است که از این تعداد ٣۴هزار حلقه چاه غیرمجاز هستند که متاسفانه در اقدام شگفت‌انگیزی مجلس مصوب کرد که به همه ٣۴هزار چاه مجوز داده شود. در قبال این قانون قرار شد که از این به بعد مجوز چاه به هیچ‌کدام از این استان‌ها داده نشود. پیش‌بینی‌ها از خشک شدن دریاچه ارومیه حاکی از این است که در صورت عدم احیای این دریاچه این منطقه به کانون اصلی ریزگردهای نمکی تا شعاع ۶۵٠کیلومتری تبدیل می‌شود. ریزگردهایی که کلیه محصولات کشاورزی در مسیر خود را نابود می‌کند. همچنین ریزگردهای نمکی باعث بروز بیماری‌های ریوی می‌شود. همچنین مدیرکل اداره هواشناسی استان آذربایجان‌شرقی پا را فراتر می‌نهد و افزایش گرمای تبریز را به خشک شدن دریاچه ارومیه نسبت می‌دهد. وی معتقد است که افزایش دو درجه‌ای دمای این استان به دلیل خشک شدن این دریاچه است.