عصرتبریز – محمدامین خوش نیت: استانداری آذربایجان شرقی در یک اقدام هماهنگ و با هدف صرفه جویی در مصرف برق، دست به تغییر ساعات کار اداری زدند بدون آنکه به اثرات و تبعات این تصمیم خود را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهند و به عبارت دیگر، این تصمصم و برنامه نیز، همانند خیلی از تصمیمات دیگر ارگانهای دولتی که تنها از زاویه «خود منفعت جویی» و یک جانبه نگریسته شده و به کارکنان و مردم تحمیل می شود، بدون مطالعات اجتماعی و اثربخشی و بدون توجه به نظرات، روحیات کارکنان و مردم و توان اجرایی آن اتّخاذ و اجرایی گردیده است.
حال با گذشت چند هفته از آغاز اجرای طرح مسئولان ارشد استان به ویژه استانداری آذربایجان شرقی و مسئولان شرکت برق به چند ابهام و سوال در این رابطه پاسخ دهند.
اول: آیا پیشنهاد دهندگان طرح تغییر ساعات کار اداری، که ساعات آغاز به کار ادارات را یک ساعت جلو کشیده اند، در همان فاصله یک و حتی دو ساعت اول صبح سری به ادارات و سازمانهای استان زده‌اند که چند نفر ارباب رجوع به ادارات مراجعه می کنند؟ و متقابلاً آیا بعد از ساعت ۱۳ ظهر که میزان مراجعه مردم به ادارات اوج می‌گیرد میزان نارضایتی مردم از مشاهده درب های بسته و تابلوهای «تعطیل است» را مورد سنجش قرار داده اند؟!
دوم: واقعیت امر این است که طبق اظهار نظر مسئولان برق و بر اساس آمار نامه منتشره شرکت های برق، بیش از ۸۴ درصد برق مصرفی آذربایجان شرقی، متعلق به بخش صنعت (۲۹ درصد)، کشاورزی (۲۴ درصد) و مصارف خانگی (۳۱ درصد) است (آمار نامه مربوط به سال ۹۷ شرکت برق منطقه ای آذربایجان) و تنها ۶ درصد مصرف برق به بخش عمومی یا اداری اختصاص دارد که با لحاظ صرفه جویی اتفاق افتاده در این بخش، هیچ توجیه اقتصادی و اجتماعی را برای تغییر ساعت اداری نمی توان متصور بود. حال چگونه است که مسئولان شرکت برق به جای هماهنگی و اجرای مقررات سفت و سخت مربوط به مصرف بیش از حد در بخش های صنعتی، کشاورزی، تجاری، خانگی و … بر روی همان ۶ درصد اندک مصرف برق در ادارات و تحمیل سختی ها و مشقّات اجرای آن بر پیکر کارمندان متمرکز شده اند؟
مسئولان اجرایی و سیاستگذار استان، باید به روشنی پاسخ دهند که چه میزان کاهش مصرف برق از قِبَل تغییر ساعات کاری ادارات صورت گرفته است. بنابراین بیان برخی اخبار مبالغه آمیز و تبلیغی، آن هم به صورت کلی که می تواند ناشی از فرهنگ سازی و رعایت خود شهروندان، اثرات ناشی از اعمال مقررات سخت گیرانه در بخش های صنعت، کشاورزی و تجارت باشد، هرگز نمی تواند، آمار مربوط به تغییر ساعات اداری را به طور شفاف و مجرّد نشان دهد.
سوم: تغییر ساعت اداری، شاید بتواند در برخی استانهای کشور که افق شرعی خیلی متفاوتی از آذربایجان شرقی دارند موثر باشد اما برای استان های شمالغرب کشور نظیر اردبیل و آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی که غربی ترین منطقه کشور و با افق شرعی متأخری هستند جوابگو باشد. استان های سیستان و بلوچستان، خراسان و… چندی پیش این تغییر ساعت را اعمال کردند. حتی بنا به اعلام نظر سخنگوی شرکت برق، ۲۶ استان برای تغییر ساعت اداری اعلام آمادگی کردند اما معلوم نیست چه تعداد از این استان ها تغییر ساعت کاری را اجرا کردند.
اجرای این طرح در مورد استانهای شرق کشور شاید اثر بخش باشد اما برای استانهای غربی که افق شرعی و طلوع آفتاب آنها حداقل یک ساعت با تأخیر صورت می گیرد نمی تواند توجیه پذیر باشد.
چهارم: آیا کارشناسان شرکت برق، روانشناسان و حتی کارشناسان بخش بهداشت و سلامت استان بر روی این تغییر ساعت اداری مطالعه و تحقیقات جامع و همه جانبه انجام داده اند؟!
الف) آیا حذف برنامه ورزشی صبحگاهی کارمندان را به دلیل شروع زود هنگام ساعات کاری اداری نمی بینند؟!
ب) آیا اثرات کاهش مراودات اجتماعی و شب نشینی‌های خانواده‌های آذربایجانی را به دلیل آنکه کارکنان مجبورند یک ساعت زودتر از خواب بیدار شده و سرکار بروند سنجیده‌اند؟! آیا اثرات نگاه صرف اقتصادی به یک موضوع بر روی روابط اجتماعی و محبت و عاطفه های خانوادگی را دقیق سنجیده اند؟!
ج) و مهمتر از همه اینکه آیا حداقل برای یک بار هم که شده، از کارکنان ادارات و سازمان‌ها که مجبورند با چشمانی خواب آلود و خسته و بی‌حال ساعات کاری خودر ا شروع کنند نظرسنجی کرده‌اند؟! آیا میزان رضایت آنها و احتمال اثربخشی اجرای یک طرح «تک بعدی» اقتصادی را مورد ارزیابی قرار داده اند؟! یا اینکه نه مسئولان، صرفاً با استفاده از ماشین حساب‌ها و به شمارش انگشتان خود و به صرف یک تحلیل ناقص اقتصادی، چنین تصمیمی گرفته اند که برای جبران کم کاری‌ها و ناتوانی‌های خود در بخش تولید و توزیع انرژی این طرح ناکارآمد را بر پیکر کارکنان ناراضی ادارات تحمیل کنند؟! موضوع این است که مسئولان ما، همواره خود را «مدیرتر» و همه فهم تر از بقیه کارکنان و کارشناسان می‌دانند و خط کش و شاقول آنها صرفاً جنبه های اقتصادی را می سنجد و از ارزیابی و درک تبعات اجتماعی و روانی یک تصمیم عاجزند. در این بین بر اساس همه تصمیمان درست و غلط سال‌های گذشته، نظر مردم و رای کارکنان کیلویی چند؟! ظاهرا که گزارش عملکرد و کاهش مصرف چند کیلو وات ساعت، بر همه چیز اولویت دارد!
