عصر تبریز： شاید صحبت از حاشیه نشینی در سکونتگاه های غیررسمیِ کلانشهری مثل تبریز به موضوعی تکراری تبدیل شده باشد، اما سخن از حاشیه نشینی روستایی، طرح معضل جدیدی است که گریبان روستاهای تبریز را گرفته است. از حاشیه‌نشینی همیشه به عنوان وصله‌ای ناجور برای تبریز یاد می‌شده و می شود اما به دنبال تشدید […]
عصر تبریز： شاید صحبت از حاشیه نشینی در سکونتگاه های غیررسمیِ کلانشهری مثل تبریز به موضوعی تکراری تبدیل شده باشد، اما سخن از حاشیه نشینی روستایی، طرح معضل جدیدی است که گریبان روستاهای تبریز را گرفته است.
از حاشیه‌نشینی همیشه به عنوان وصله‌ای ناجور برای تبریز یاد می‌شده و می شود اما به دنبال تشدید نظارت های مسئولان شهری تبریز، این بار شاهد شکل گیری بحرانی مشابه در روستاهای حومه این کلانشهر هستیم که بی توجهی به آن تبعات غیرقابل جبرانی دارد.
فقر اقتصادی و بیکاری، سرریز شدن جمعیت تبریز و ناتوانی برخی از آنان در تامین مسکن مناسب شهری و روستایی و نگاه غیرکارشناسانه به تقسیمات جغرافیایی در کنار شدت گرفتن نظارت های مدیریت شهری تبریز جهت کنترل ساخت و سازهای غیرمجاز در حریم این کلانشهر از مهم ترین عواملی هستند که باعث ایجاد پدیده حاشیه نشینی روستایی در تبریز شده است.
هشدار به مسئولان
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آذربایجان شرقی با اعلام هشدار نسبت به گسترش پدیده حاشیه نشینی روستایی در حومه تبریز اظهار کرد: خوشبختانه معضل حاشیه نشینی در تبریز کنترل و ساماندهی شده است اما روستاهای تبریز شاهد شکل گیری و توسعه این پدیده نوظهور هستند.
«حافظ باباپور» در گفت وگو با خبرنگار ما افزود: در شرایطی که شماری از شهروندان به خاطر سخت گیری های مربوط به ساخت و ساز در سکونتگاه های غیررسمی تبریز امکان سکونت در آن مناطق را ندارند، بافت حاشیه ای روستاهای حومه تبریز را برای انجام ساخت و ساز و اقامت برگزیده اند.
وی گفت: به عنوان مثال فقط در حاشیه روستای چاوان تعداد ۳۵۰ واحد مسکونی غیرمجاز ساخته شده است که تداوم این وضعیت، شرایط نگران کننده ای را تصویر می کند.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آذربایجان شرقی گفت: این ساخت و سازها به روستای چاوان ختم نمی شود بلکه در روستاهای دیگر نظیر کجوار، باغ معروف، کندرود، اسفهلان، کرکج و آرپادره سی هم با پدیده حاشیه نشینی روستایی مواجهیم.
وی تصریح کرد: نکته تامل برانگیز این است که ساخت وسازهای مزبور نه به صورت شبانه که در روزروشن انجام می گیرد و در چنین شرایطی فقدان نظارت های اصولی دستگاه های مسئول بیشتر به چشم می آید.
باباپور با بیان اینکه به واسطه واقع شدن سکونتگاه های غیررسمی روستایی در خارج از حرایم روستایی، دهیاری ها صلاحیت ورود به موضوع و نظارت بر ساخت و ساز در بافت حاشیه روستاها را ندارند، گفت: مدیریت شهری تبریز مسئول نظارت و مقابله با این تخلفات است.
وی گفت: ناایمن بودن بافت حاشیه نشین روستایی در کنار گستردگی بافت ناکارآمد فرسوده در روستاهای یاد شده به حدی نگران کننده است که باید زنگ خطر جدی را برای پیشگیری از بروز حوادث غیرقابل جبران به هنگام رخدادهای طبیعی نظیر زلزله نواخت.
سهل انگاری کارگزاران نظام
در همین حال مدیرکل امور روستایی و شوراهای استانداری آذربایجان شرقی هم با اذعان به گسترش معضل حاشیه نشینی روستایی در تبریز، شرایط به وجود آمده را ناشی از سهل انگاری تمام کارگزاران نظام در جغرافیای استان دانست.
«تقی کرمی» به خبرنگار ما گفت: این درست است که باید شهرداری تبریز مسئولیت ساخت و سازهای غیرمجاز و توسعه بافت حاشیه نشین در حریم این کلانشهر را بر عهده بگیرد اما اگر تنها شهرداری را مقصر بدانیم رفتار منصفانه ای نداشته ایم.
وی گفت: من یک مجموعه را مقصر نمی دانم، بلکه سهل انگاری همه کارگزاران نظام در جغرافیای استان باعث پدیدار شدن وضعیت فعلی شده و اگر بخواهیم گسترش حاشیه نشینی روستایی را سر یک دستگاه اداری خراب کنیم، جفا کرده ایم.
مدیرکل امور روستایی و شوراهای استانداری آذربایجان شرقی در عین حال توضیح داد: چون نگاه و رویکرد نظام جمهوری اسل۴امی، انسان محور و منطبق بر رافت اسلامی است در اجرای قوانین، اهمال هایی صورت می گیرد که البته تبعات خود را دارد.
کرمی گفت: در صورت عدم اجرای صحیح قانون و با وقوع پدیده ای مثل زلزله، همه افراد از جمله شهروندان نیازمندی که مورد رافت قرار گرفته اند در معرض تهدید جانی قرار خواهند گرفت و لذا دستگاه های مسئول باید وظایف خود را وفق قانون به درستی انجام دهند.
تکلیف شهرداری تبریز
معاون عمرانی استاندار آذربایجان شرقی هم گفت: با تصویب طرح جامع تبریز و الحاق ۱۰ روستای حومه این کلانشهر به تبریز، شهرداری مکلف به مقابله با پدیده حاشیه نشینی در این مناطق شده است.
«محمدصادق پورمهدی» در گفت وگو با خبرنگار ما افزود: شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با پیشنهاد استان برای الحاق ۱۰ روستا از ۱۶ روستای حومه تبریز به حریم شهری این کلانشهر موافقت کرده و از این پس شهرداری مکلف به نظارت بر پدیده حاشیه نشینی در این مناطق است.
وی با بیان اینکه در تلاشیم شش روستای باقی مانده را نیز به حریم شهری تبریز اضافه کنیم، گفت: ساماندهی حاشیه نشینی در روستاهای حومه تبریز شروع شده و امید می رود با ورود جدی تر شهرداری تبریز جلوی گسترش این معضل گرفته شود.
گزارش：حامد عاطفی فر
