به گزارش عصرتبریز، تجارت و اقتصاد در تبریز به گذشته‌های دور برمی‌گردد، دور مثل مسیر جاده ابریشم. چندین‌هزار سال پیش زمانی که کاروان‌های تجاری و فرهنگی که از ترکستان شرقی و چین به راه می‌افتادند، از آسیای میانه، بش بالیق، سمرقند، بخارا، مرو، سرخس، نیشابور، جرجان، زنگان و تبریز عبور کرده تا ایتالیا سیر مسیر می‌کردند و تبریز در این میان معروف‌ترین و مهم‌ترین‌ایستگاه و قرارگاه و محل تلاقی فرهنگ‌ها به حساب می‌آمد. تبریز در واقع مرکز تبادل فرهنگ بود و در مبادلات اجتماعی و اقتصادی نقش مهمی‌داشت.
حالا در دنیای امروز وضعیت تجارت آنقدر پیچیده شده است که نه خبری از جاده ابریشم هست و نه از کاروان‌های تجاری که علاوه بر کالا با خود فرهنگ و هنر حمل می‌کردند، حرفی در میان هست.
امروز شاید قدیمی‌ترین مرکز تجاری تبریز که هنوز هم مشغول به فعالیت است و رونق فراوانی دارد، اتاق بازرگانی این شهر باشد. اتاق بازرگانی تبریز بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارد.
اتاق بازرگانی تبریز یکی از قدیمی‌ترین تشکل‌های تجاری کشور و با سابقه‌ای طولانی در خیابان ارتش شمالی شهر تبریز واقع است که در ابتدا با عنوان اتاق تجارت تبریز تاسیس شده است. تاریخ تأسیس اتاق تجارت در تبریز به سال ۱۲۸۵ هجری خورشیدی برمی‌گردد و اولین اتاق تجارت در سطح کشور بوده است.
تا اواخر دوره قاجار از تشکیلات رسمی اتاق بازرگانی در ایران خبری نبود. بزرگان تجارت و آگاه به امور داد و ستد به صورت پیش‌کسوت و ریش‌سفیدی، با داشتن عناوینی مانند ملک‌التجار، معتمدالتجار، رئیس‌التجار و…، قوانین بازرگانی را خودشان وضع و اجرا می‌کردند.
عده‌ای از تاجران بزرگ تبریزی در سال ۱۳۰۳ هجری شمسی برای اولین‌بار در کشور، در این شهر اتاق تجارت را تأسیس کردند. در آن زمان تبریز با توجه به ارتباطات شاهراه جاده ابریشم، به صورت قطب تجاری درمنطقه در آمده بود واین جاده معروف واستراتژیک آن زمان، با اهمیت بسزایی که داشت، مورد توجه تاجران وبازرگانان قرار گرفته بود.
پس از ۲ سال از آغاز فعالیت اتاق تجارت تبریز، اتاق بازرگانی تهران در سال ۱۳۰۵ هجری شمسی افتتاح شد. تبریز در آن دوران از مراکز عمده داد و ستد و حساس‌ترین نقطه تجاری ایران و آسیا از لحاظ انجام مبادلات و معاملات بازرگانی قلمداد می‌شد.
تبریز راه ارتباطی ایران به اروپا، روسیه و عثمانی بود واز نظر اقتصادی وتجاری رونق خاصی داشت. بازار بزرگ سرپوشیده تبریز این ادعا را ثابت می‌کند و وجود این بازارهای تو در تو و دالان های طولانی و حجره های متعدد از قطب اقتصادی وتجاری بودن این شهر حکایت دارد.
با توجه به اهمیت تجارت و به‌وجودآمدن اتاق بازرگانی در دیگر شهرهای ایران، دولت وقت در مهر ماه ۱۳۰۹ شمسی لایحه‌ای به مجلس شورای ملی برد و با تصویب نمایندگان مجلس، ۲۶ اتاق در شهرهای بزرگ کشور تاسیس شد و بدین ترتیب اتاق تجارت تبریز نیز از همان سال به صورت رسمی به فعالیت خود ادامه داد.
امروز اما در سال ۱۳۹۷ قرار گرفته‌ایم. سالی که اقتصاد و تجارت نه‌تنها در تبریز بلکه در کل ایران در وضعیت وخیمی قرار گرفته است. امروز دشمنی به‌نام آمریکا یک جنگ تمام عیار اقتصادی علیه کشورمان آغاز کرده است و صادرات و واردات مثل گذشته آسان و پررونق نیست.
حالا تعداد زیادی از کارخانه‌ها با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند و حتی اگر هنوز تعطیل نشدند، اما مثل گذشته از رونق برخوردار نیستند.
امروز به‌رغم اینکه در استان آذربایجان شرقی معادن فراوانی داریم اما مردم منطقه از فواید معادن بهره‌مند نمی‌شوند و صنایع تبدیلی و زیر ساختی در این استان شکل نگرفته است.
اما امروز بازهم اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تبریز را داریم. امروز بازهم فعالین و نوابغ زیادی در حوزه اقتصاد داریم. آیا می‌توان باز هم همچون گذشته در اتاق دور هم جمع شد و برای بهبود وضعیت اقتصاد این استان تدابیری اندیشید؟
از نظر جمشید برزگر، نائب رئیس فعلی اتاق بازرگانی تبریز، اتاق تنها جایگاه قانونی به عنوان پارلمان بخش خصوصی است که می‌تواند در رفع موانع تولید، صنعت، معدن و… ایفای نفش کند.
اتاق بازرگانی، مادر تشکل‌های اقتصادی و تجاری
او می‌گوید: اتاق بازرگانی، مادر تمام تشکل‌های اقتصادی و تجاری است و در بیش از ۱۰۰ شورای مهم اقتصادی به عنوان عضو تصمیم‌گیر و دارای حق رای می‌تواند تاثیرگذار باشد.
۱۱ اسفند انتخابات هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی برگزار می‌شود و اعضا و دارندگان کارت عضویت در اتاق بازرگانی تبریز می‌توانند ۱۵ نفر از کاندیداها را به عنوان هیئت نمایندگان انتخاب کنند. انتخابی که در شرایط اقتصادی فعلی، حساس‌تر و بااهمیت‌تر از سال‌های گذشته به‌نظر می‌رسد.
امسال هم ۵۴ نفر در اتاق بازرگانی تبریز داوطلب نهمین دوره انتخابات اتاق بازرگانی تبریز بودند اما ۲ نفر تا به امروز توسط هیئت نظارت رد صلاحیت شده‌اند.
اهمیت و سبقه اتاق بازرگانی تبریز بیانگر این است که افرادی که به عنوان هیئت نمایندگان انتخاب می‌شوند، باید افرادی باشند که از نظر اقتصادی در تراز بالایی قرار گرفته و برای حل مشکلات و موانع تجاری استان تلاش کنند، نه برای منافع شخصی خود. برزگر درباره انتخابات پیش‌رو می‌گوید: اهمیت و سبقه اتاق بازرگانی تبریز بیانگر این است که افرادی که به عنوان هیئت نمایندگان انتخاب می‌شوند، باید افرادی باشند که از نظر اقتصادی در تراز بالایی قرار گرفته و برای حل مشکلات و موانع تجاری استان تلاش کنند، نه برای منافع شخصی خود.
به عقیده او افرادی باید در هیئت نمایندگان حضور داشته باشند که دارای برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت باشند و همواره در کنار انتقادات و خواسته‌هایشان، راهکار و پیشنهاد هم ارائه بدهند تا موانع یکی پس از دیگری از میان برداشته شود.
در انتخابات اتاق بازرگانی از سیاسی‌کاری پرهیز شود
او پرهیز از بداخلاقی را رکن اصلی برگزاری یک انتخابات سالم می‌داند و می‌گوید: هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی محل حضور فعالین و کارشناسان و نوابغ اقتصادی است و حتما باید از کارهای جناحی و حزب‌بندی‌های سیاسی در این انتخابات پرهیز شود تا شاهد ترکیبی باشیم که تنها دغدغه‌شان بهبود اقتصاد و تجارت این استان باشد.
هم‌افزایی بخش خصوصی و دولتی، راهکار رهایی از مشکلات اقتصادی
در این‌حال علی‌رضا عزیزی، یک تحلیلگر اقتصادی می‌گوید امروز باید برای بهبود وضعیت اقتصاد ایران تمام توان‌مان را برای درکنار هم قرار گرفتن بخش خصوصی و دولتی به کار بگیریم.
او بیشتر توضیح می‌دهد: اتاق بازرگانی به عنوان نماینده بخش خصوصی در حوزه اقتصاد معرفی شده و از جایگاه مشورتی با قوای سه‌گانه نظام نیز برخوردار است. بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نظام اقتصادی ایران به ۳ بخش تعاونی، دولتی و خصوصی تقسیم می‌شود. در بخش خصوصی بخش‌های کشاورزی، دامداری، صنعت، تجارت و خدمات بیان شده است و اتاق بازرگانی نمایندگی این زیربخش‌ها را به عهده دارد که به موازات ۲ بخش دیگر فعالیت می‌کند.
او مهم‌ترین رسالت اتاق بازرگانی را استفاده هرچه بیشتر از امکانات و مزیت‌های نسبی داخل کشور برای رشد و توسعه اقتصادی و کسب درآمدهای ارزی از صادرات محصولات تولید شده در داخل می‌داند.
عزیزی همچنین می‌گوید: اتاق‌های بازرگانی با برداشتن موانع و توانمندکردن ارتباطات بین‌المللی باید شرایط را برای بازرگانانی که وظیفه بازاریابی محصولات داخلی در بازارهای خارج از ایران دارند را مهیا کنند. همچنین اتاق‌های بازرگانی باید امکان توسعه تولید و گسترش کارآفرینی را با رشد صادرات کالا و خدمات ایرانی نیز فراهم کنند.
استاندار آذربایجان شرقی نیز آذرماه امسال گفته بود که ۸۰ درصد تولید، اشتغال و اقتصاد این استان مربوط به بخش خصوصی است. این یعنی بهبود وضعیت بخش خصوصی می‌تواند موجبات ارتقا تولید و اشتغال و اقتصاد این استان را به همراه داشته باشد. انتخابات پیش‌رو اتاق بازرگانی تبریز در همه این مسائل تاثیرگذار خواهد بود.
