به گزارش عصرتبریز به نقل از روزنامه صبح‌نو، رضا ضراب، کسی که نامش بیش از همه به بابک زنجانی و فساد عظیم در انتقال ارز و طلا به کشور در سال‌های تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا گره‌خورده، این روزها ستاره دادگاه‌های نیویورک است.
بازداشت تاجر طلای ایرانی-ترکیه‌ای
اوایل سال ۹۵ بود که ماموران اف‌بی‌آی آمریکا آقای رضا ضراب، تاجر طلای ایرانی- ترکیه‌ای را که همراه دخترش به میامی آمریکا رفته بود، در فرودگاه دستگیر کردند. تحقیقات و بازجویی از ضراب که متهم به استفاده از معاملات طلا برای دور زدن تحریم‌های آمریکایی بود، به جزئیاتی درباره رابطه این تاجر جوان با مسوولان ترکیه رسید. دادستان‌های آمریکایی او را متهم کردند که به سه وزیر ترکیه و رییس «هالک‌بانک ترکیه» رشوه پرداخت کرده تا بتواند تجارت خود را فعال نگه دارد و رقبایش را کنار بزند. آنها همچنین به بیش از ۵.۴ میلیون دلاری اشاره کرده‌اند که ضراب به بنیاد خیریه‌ای تأسیس‌شده توسط همسر اردوغان، اهدا کرده است.
رضا ضراب متهم یا شاهد؟
پس از ضراب، «مهمت هاکان آتیلا» معاون هالک‌بانک ترکیه نیز در آمریکا در ارتباط با پرونده وی بازداشت شد. رضا ضراب متهم اصلی پرونده که در ابتدا قرار بود به‌عنوان خوانده در این پرونده حضور یابد و مدت یک سال تا برگزاری این محاکمه در بازداشت به‌سر می‌برد؛ اما ماه گذشته با مقامات قضایی آمریکا توافق کرد که در ازای اعتراف به گناهکاری و همکاری با دولت آمریکا علیه آتیلا، مشمول تخفیف در مجازات شود؛ به همین دلیل وی با پذیرش ارتکاب هفت اتهام از جمله پولشویی، تقلب بانکی و پرداخت رشوه، در جلسه محاکمه محمد هاکان آتیلا یکی از مقامات ارشد هالک‌بانک ترکیه نه به‌عنوان متهم، بلکه به‌عنوان شاهد حاضر شد و علیه وی و برخی مقامات ترکیه شهادت داد.
اعترافات با معرفی و ارائه رزومه آغاز شد؛ ضراب بدون کوچک‌ترین حاشیه‌رفتن، به پولشویی و دور زدن تحریم‌های ایران اعتراف کرد. وقتی نوبت شرح روش‌ها شد، چند ماژیک برداشت و به‌سوی صفحه سفید رفت و با رسم نمودارها و ارائه یک مقاله دانشگاهی، تشریح کرد که چطور پول‌های نفت ایران را از جاهایی که غیرقابل برداشت بوده تحویل می‌گرفت، با آن طلا می‌خرید و به دبی می‌فرستاد و از آنجا طلاها را به پول و کالاهای غیرقابل خرید تبدیل می‌کرد و سپس به مقصدهایی که شریک ایرانی‌اش بابک زنجانی می‌گفت، می‌فرستاد. ضراب اعتراف کرد که میلیاردها یورو پول را به این روش تطهیر کرده و به دبی و روسیه فرستاده است.
پای اردوغان هم در میان است!
وی تا آنجا پیش رفت که پای اردوغان را نیز به میان کشید و گفت که وی شخصاً به دو بانک ترکیه‌ای «زراعت بانک» و «واکیف بانک» دستور داده تا در فرآیند پولشویی و انتقال پول نفت و گاز ایران با دور زدن تحریم‌های اعمال شده توسط آمریکا علیه ایران، مشارکت کنند. ضراب همچنین گفت که هاکان آتیلا معاون هالک‌بانک ترکیه به همراه سلیمان اصلان، مدیرعامل سابق این بانک دولتی، در طراحی معاملات مرتبط با ایران نقش داشته است. ضراب در دادگاه گفت که به محمد ظفر چاغلایان، وزیر سابق اقتصاد ترکیه، برای انتقال طلا و ارز به ایران، ۵۰ میلیون دلار رشوه داده است و پول نفت فروخته شده توسط ایران از طریق هالک‌بانک به طلا تبدیل و از آنجا به دبی فرستاده می‌شده و سپس با تبدیل مجدد به ارز، به ایران منتقل می‌شده است. وی در دادگاه حتی از آقایان محمود احمدی‌نژاد و محمود بهمنی، رییس کل سابق بانک مرکزی نام برده و از ارتباط خود با آنها سخن گفته است. آقای محمود بهمنی رییس سابق بانک مرکزی، نه‌تنها این موضوع را رد کرده بلکه همکاری ضراب با دولت احمدی‌نژاد را نیز تکذیب کرده بود. این در حالی بود که همان زمان نامهای از رضا ضراب به محمود احمدی‌نژاد رییس دولت دهم، در فضای مجازی منتشر شد که در آن نامه، ضراب به احمدی‌نژاد نوشته بود: «آمادگی دارد برای حواله‌های ارزی و همچنین تعدیل نرخ ارز با نظارت مستقیم عوامل محترم اقتصادی دولت با استفاده از کمترین تسهیلات، اعتبار و منافع فعالیت کند.» این نامه مربوط به سال ۱۳۹۰ است و هنوز تأیید یا تکذیب نشده است. پس از این اظهارات بود که دادستانی استانبول دستور توقیف اموال رضا ضراب و خانواده او را در راستای تحقیق قضایی در مورد این تاجر طلا صادر کرده است. وی همچنین از سوی دادستانی استانبول به «جاسوسی» متهم شده است. «بینالی ایلدیریم» نخست‌وزیر ترکیه روز جمعه ضمن ابراز امیدواری به «ترک اشتباه» از سوی رضا ضراب در زمینه همکاری با دادستانان آمریکایی، تاکید کرد که هدف پرونده قضایی رسیدگی به نقض تحریم‌های ایران در آمریکا، اعمال فشار بر ترکیه و اقتصاد این کشور است. او در ادامه تاکید کرد: «پرونده قضایی، دیگر جنبه حقوقی ندارد و کاملاً سیاسی شده است. تنها هدف آن نیز تحت فشار قرار دادن ترکیه و اقتصاد آن است.»
رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه نیز گفت: ترکیه تحریم‌های آمریکا علیه ایران را نقض نکرده و کاری را که درست بود انجام داده است.
برنامه‌ای برای فرار
چند روز بعد از اظهارات رضا ضراب در دادگاه آمریکا، وبسایت اینترنتی روزنامه «خبر ترک» خبر داد: «در پی دستور دادستان کل استانبول مبنی بر توقیف اموال و دارایی‌های رضا ضراب در ترکیه، سه نفر از کارمندان وی به نامهای صنم ارسلان، رقیب آکول و مصطفی حاجی صالح اوغلو نیز به اتهام همکاری با ضراب و ارسال اسناد جعلی به دادگاه آمریکایی، دستگیر و در بخش رسیدگی به تخلفات اقتصادی دادستانی استانبول تحت بازجویی قرار گرفتند. به نوشته این رسانه، در جریان بازجویی از دستگیر شدگان، در‌اپلیکیشن واتساپ تلفن همراه صنم ارسلان پیامی از سوی رضا‌ضراب یافت شد که در آن پیام، از ارسلان خواسته بود تا شرایط امکان اقامت وی در دبی را بررسی کند.
«خبر ترک» اضافه کرد: ضراب در پیام خود ضمن اشاره به همکاری با دادستان آمریکایی، از ارسلان می‌خواهد که با وکیلش (عبدالرحمان الشریفی ساکن امارات) دیدار کرده و از او بخواهد که با بررسی شرایط، امکان اقامت رضا ضراب را در دبی پس از پرداخت جریمه یا تحمل مجازات احتمالی صادره در آمریکا و خروج از این کشور فراهم کند.
پشت پرده اعتراف دروغین
در ۱۵ آذرماه بود که دلیل اصلی تغییر نظر ضراب و پذیرش اتهاماتش روشن شد. «ریچارد برمن» قاضی پرونده مهمت‌هاکان آتیلا معاون سابق هالک‌بانک ترکیه در دادگاهی در شهر نیویورک، حکم به انتشار علنی مکاتبات متقابل دادستانی و دادگاه در مورد مکالمه تلفنی رضا ضراب داد. به گزارش آناتولی، در این مکالمه تلفنی به رضا ضراب گفته شده است: «برای آزادی از زندان و کاهش میزان جزای خود مجبور به پذیرش جرایمی که مرتکب نشدی هستی.» در نامه وکلای هاکان آتیلا که روز دوشنبه به دادگاه ارسال شده، آمده است که در گفت‌وگوی تلفنی رضا ضراب با شخصی معلوم در تاریخ ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۶ به ضراب گفته شده که برای رهایی از زندان در آمریکا یا محکومیت سبک‌تر لازم است تا اتهاماتی را بر گردن بگیرد که مرتکب آن نشده است. در این نامه همچنین به تمایل ضراب به اظهارات دروغین اشاره شده بود اما این نامه پس از مدت کوتاهی که از طریق سامانه دیجیتالی دادگاه قابل دسترس بود، از دسترس خارج شد.
هدف؛ پروژه ایران‌هراسی و القای فضای ترس از همکاری با ایران
این موضوع و برنامه رضا ضراب برای فرار به دبی، نشانگر این است که دادگاه رضا ضراب بخشی از پروژه ایران‌هراسی و القای فضای ترس از همکاری با ایران، توسط دولت آمریکاست و این کشور در پی هدف قرار دادن اقتصاد ترکیه و نظام بانکی این کشور است و اعترافات ضراب، راه را برای جریمه سنگین بانک‌های ترکیه‌ای توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا باز می‌کند. اگر بانک‌های ترکیه به واسطه همکاری پیشین خود با ایران توسط خزانه‌داری آمریکا جریمه شوند، این بانک‌ها در روابط آتی خود احتیاط بیشتری به خرج خواهند داد و سایر بانک‌های خارجی نیز همکاری محافظه‌کارانه‌تری با ایران خواهند داشت.
هدف آمریکا از دادگاه ضراب، باز کردن جعبه سیاه کاسبان تحریم نیست بلکه ضربه زدن به ترکیه از یکسو و ترساندن بانک‌ها برای همکاری با ایران از سویی دیگر است. آمریکا قصد دارد ترکیه را تحت فشار قرار دهد تا از سطح همکاری‌های خود با ایران بکاهد.
فشار بر ضراب و محکوم کردن وی به جرایم جدید
البته افشا شدن فایل‌های صوتی و اعتراف رضا ضراب به فشار آمریکایی‌ها سبب شد تا جرم دیگری هم برای او بریده شود. هم‌سلولی سابق رضا ضراب با ارائه شکایتی به دادگاهی در نیویورک، او را به تجاوز متهم کرد. شاکی ۶۲ ساله که اهل ساحل عاج است، فوزی جابر نام دارد. او در شکایت‌نامه خود مدعی شده که رضا ضراب در فاصله نوامبر ۲۰۱۶ و مارس ۲۰۱۷ میلادی به او در سلول مشترک‌شان در زندان منهتن تجاوز کرده است. هم‌سلولی سابق رضا ضراب او را همچنین به انجام چند مورد آزار جنسی متهم کرده است. شاکی در شکایت‌نامه خود علیه این بازرگان ایرانی -ترکیه‌ای گفته است که سلول برایش مانند شکنجه‌گاه بوده است. برای رضا ضراب هر روز جرم جدیدی بریده می‌شود و آمریکایی‌ها به‌شدت او را زیر فشار گذاشته‌اند.
بهمنی: هیچ مراوده ای با رضا ضراب نداشته ام
محمود بهمنی، در گفت‌وگویی درباره اظهارات رضا ضراب در دادگاه گفت: رضا ضراب مراوده‌ای با بنده نداشته است و این اظهارات از نوع اظهاراتی بوده که گفته می‌شد زنجانی با بنده جلسه داشته است. البته کار رییس کل بانک مرکزی برگزاری جلسه است، اما بنده با ضراب هیچ جلسه و مراوده‌ای نداشته‌ام.
وی همچنین درباره قسمت دیگر ادعای ضراب مبنی بر اینکه دور زدن تحریم‌های بانک مرکزی از طریق وی صورت گرفته است، گفت: ما در شرایط بحرانی و تحریم کامل بودیم و تحریم را مدیریت کردیم و افتخارمان این بوده که تحریم را مدیریت کرده‌ایم.
