بان مادری به عنوان ابزار ارتباطی نقشی بسیار مهم در تکوین شخصیت افراد دارد و روز جهانی زبان مادری، اعلامیه جهانی تنوع فرهنگی و محافظت از بینش سنتی مردم بوده و جلوگیری از نزاعهای غیر منطقی بر سر کالاها و خدمات فرهنگی، از اهداف آن به شمار می روند.
عصر تبریز: زبان ها نقش حیاتی درهویت آفرینی ملت ها و همزیستی مسالمت آمیز انسان ها ایفا می کنند و عامل ارزشمندی هستند برای دستیابی به تفاهم و همگرایی، تا جایی که می توان گفت زبان ابزاری برای ترغیب عمومی جهت دستیابی به خلاقیت، توسعه ی اقتصادی وحفظ دانش عمومی می باشد و یک خزینه فرهنگی برای ملت هاست.
درکل مردم جهان تقریباَ به ۶۰۰۰ زبان متفاوت تکلم می کنند؛ اما بنا به دلایل متفاوت تاریخی، سیاسی و از این دسته… بسیاری از این زبان ها در پرتگاه نابودی قرار گرفته اند، از آن جایی که وظیفه ی اصلی زبان برقراری ارتباط کلامی است اما بار دیگری را نیز بردوش می کشد که گاهی مهم تر از وظیفه ی نخستین می باشد و آن تشکیل یکی از پایه های هویت ملی اقوام بشری است. بر اساس حقوق شهروندی، انسان درهرکجای جغرافیای زمین از حق تکلم به زبان مادری برخوردار است.شاید به همین دلیل سازمان‌های فرهنگی دنیا با ارائه ی کنوانسیون وبیانیه های مختلف خواستار حمایت واحیای زبان مادری اقوام مختلف در سراسر جهان هستند. یونسکو به عنوان معتبرترین نهاد فرهنگی سازمان ملل از سال ۱۹۹۹ بدین سو، با نامگذاری روز ۲۱فوریه ” همان ۲ اسفند را به عنوان “روز جهانی زبان مادری” و نامگذاری سال ۲۰۰۸ به عنوان “سال بین المللی زبان‌ها ” نقش مهمی در زمینه ایفا کرده است.
نلسون ماندلا می گوید: “اگر با یک انسان به زبانی که آن را می فهمد سخن بگویید، سخن شما به مغزش راه خواهد یافت. اما اگر با انسانی به زبان مادری اش سخن بگویید، آن سخن به قلب او نفوذ خواهد کرد.”
دوم اسفند روز جهانی زبان مادری بود. روزی که از ۱۶ سال پیش برای جلب توجه انسان ها به اهمیت حفظ تنوع زبانی در جهان، گرامی داشته می شود.
به باور یونسکو، آموزش به زبانی که کودکان آن را به خوبی درک می کنند، حق کودکان است تا بتوانند از آموزش با کیفیتی برخوردار شوند و از آن لذت ببرند. از سوی دیگر، آموزش به زبان مادری می تواند سبب کاهش تبعیض شود و به همه جانبه و جامع بودن آموزش کمک کند.
استفاده از زبان مادری در آموزش ابتدایی می تواند در مبارزه با بی سوادی موثر باشد. هدفی که با نام آموزش برای همه، می کوشد تا برخورداری از آموزش ابتدایی را برای همه کودکان و بزرگسالان تا سال ۲۰۱۵ امکان پذیر کند.
از زبان به عنوان کلید شبکه‌های ارتباطی و گاهی نیز سرمایه فرهنگی یاد می‌شود که افراد با تسلط بر آن می‌توانند علاوه بر برقراری روابط اجتماعی، نوعی هویت ویژه کسب کنند. پس هویت فرد چه در سطح قومی و در سطح ملی تا حدود زیادی بستگی به زبانی دارد که او فرا می‌گیرد.
وقتی که از حفظ، تقویت و توسعه فرهنگ یک جامعه سخن به میان می‌آید، زبان نیز به عنوان یک عامل اساسی مطرح می‌شود، چرا که زبان در حکم رشته ای است که فرهنگ گذشته و حال را به هم پیوند می‌دهد.
هر زبانی، فرهنگی را در دورن خود حمل می کند. گوشه هایی از این فرهنگ می تواند برای زندگی همه انسان ها مفید باشد. می تواند درسی از گذشتگان برای گسترش توسعه پایدار باشد. بنابراین، حفاظت از تنوع زبانی در جهان، سبب گسترش فرهنگ صلح و تنوع فرهنگی می شود.
خوشبختانه در چند سال اخیر اهمیت به این مهم در دستور مسئولان و کارگزاران حوزه اجرایی کشور و در دستور کار دولت تدبیر و امید قرار گرفته ؛ به طوری که تدریس زبان های کردی و ترکی در دانشگاه های مناطق شمالغرب کشور از جمله سنندج، تبریز و ارومیه عملیاتی شد و حتی در شعار انتخاباتی دکتر روحانی و بیانیه شماره ۳ اقوام وی هم به خوبی خود را نشان داد، در جلسه اخیر ریاست دانشگاه آزاد کشور با نمایندگان استان هم در ارومیه و بدنبال درخواست نمایندگان شهرهای مختلف مورد موافقت مجموعه مدیریت دانشگاه قرار گرفت و قرار است دانشگاه های آزاد ارومیه و مهاباد چند واحد زبان های منطقه را تدریس و دانشجو جذب کنند.
بدون شک این نوید بسیار خوبی را برای توجه به این مهم در کشور می دهد که نظام سیاسی و اداری کشور بعد از پیرزی شکوهمند انقلاب اسلامی و به رغم همه مشکلات و حواشی ۳۷ سال گذشته در صدد احیا و زنده نگهداشتن همه زبان ها، فرهنگ ها و قومیت های موجود در داخل است؛ چرا که توجه به خرده فرهنگ ها بدون شک تقویت فرهنگ عمومی جامعه را در بر می گیرد و از قبل همین خرده فرهنگ ها ، فرهنگ عمومی جامعه شکل می گیرد.
روز جهانی زبان مادری باعث ایجاد احترام متقابل فرهنگها و زبانهای مختلف شده و سبب غنی تر شدن فرهنگها میگردد. زبان مادری به عنوان ابزار ارتباطی نقشی بسیار مهم در تکوین شخصیت افراد دارد و روز جهانی زبان مادری، اعلامیه جهانی تنوع فرهنگی و محافظت از بینش سنتی مردم بوده و جلوگیری از نزاعهای غیر منطقی بر سر کالاها و خدمات فرهنگی، از اهداف آن به شمار می روند. امیدواریم که روز جهانی زبان مادری احترام متقابل ملل دنیا را تقویت کرده و سنتهای فرهنگی را که زبان نمونه بارز آن است، غنی تر گرداند./جوان پرس
