به گزارش عصرتبریز، نتایج آماربرداری سراسری منابع و مصارف آب در سال ۱۴۰۰ بیانگر جزئیات قابل توجهی از روند مصرف آب در کشور است.
در این راستا یکی از مهمترین اطلاعات ذکر شده در این آماربرداری توجه به برداشت آب از منابع آب زیرزمینی است. بر اساس این اطلاعات تا پایان سال ۱۴۰۰، یک میلیون و ۲۰ هزار و ۷۰۹ چاه در کشور وجود دارد که سالانه ۴۱ میلیارد و ۳۶۷ میلیون متر مکعب آب از آن برداشت میشود.
جزئیات دقیق از برداشت آب زیرزمینی کشور
۳ استان کرمان، فارس و خراسان رضوی با برداشت ۵٫۷ میلیارد متر مکعب، ۵٫۴ میلیارد متر مکعب و ۳٫۷ میلیارد متر مکعب صدرنشین جدول برداشت آب زیرزمینی هستند و استانهای کهگیلویه و بویر احمد، اردبیل و ایلام نیز با برداشت ۱۰۷ میلیون متر مکعب، ۲۱۹ میلیون متر مکعب و ۲۷۲ میلیون متر مکعب به ترتیب کمترین سهم در برداشت آب زیرزمینی را به خود اختصاص میدهند.
از منظر تعداد چاه اوضاع در فهرست استانهای کشور متفاوت است و ۳ استان مازندران، فارس و آذربایجان غربی با ۱۹۶ هزار ۵۳۴ چاه، ۹۴ هزار ۵۵۴ چاه و ۹۱ هزار ۱۰۸ چاه به ترتیب در صدر فهرست تعداد چاههای کشور قراردارند و استانهای ایلام، خراسان جنوبی و یزد نیز با ۲ هزار ۲۲۷ چاه، ۳ هزار ۷۸۴ چاه و ۴ هزار ۳۰۷ چاه در رتبههای پایانی تعداد چاه در کشور هستند.
بر اساس آمار یاد شده متوسط برداشت از هر حلقه چاه طی یک سال در کشور ۴۰ هزار ۵۲۷ متر مکعب است.
۹۵ درصد چاههای کشور مالکیت خصوصی دارد
در این راستا، محمد پورحمید کارشناس حوزه آب در گفتوگو با خبرنگار فارس گفت: بیش از ۶۵٫۶ درصد از منابع آبی سالانه کشور از طریق منابع آب زیزمینی با استفاده از ابزار چاه برداشت میشود که عدد بسیار بالایی است و ضرورت دارد تا توجه مدیریت منابع آب به سمت منابع اب زیرزمینی بیشتر از گذشته شود.
این کارشناس آب با اشاره به وضعیت مالکیت چاههای مستقر در کشور گفت: ۹۵ درصد از چاههای ایران مالکیت غیردولتی و خصوصی دارد و همین مسئله میتواند مدیریت منابع آب زیرزمینی را دشوار کند، زیرا دولت باید با تنظیم قوانین در این حوزه اقدامات لازم را انجام دهد و اقدام مستقیم جوابگو نخواهد بود، کما اینکه طرح تعادل بخشی طی این سالها نتیجه خاصی به همراه نداشته است.
طی ۲ سال گذشته به منظور حفظ برداشت منابع آب زیرزمینی اقدامات قابل توجهی در دستور کار قرار گرفته است.
هوشمندسازی برداشت منابع آب زیرزمینی در دستور کار دولت
در این راستا، علیرضا الماسوندی، معاون شرکت مدیریت منابع آب در گفتوگو با خبرنگار فارس عنوان کرد: استفاده از ابزارهای هوشمند برای مدیریت منابع آب زیرزمینی در دستور کار قرار گرفته و نتایج قابل توجهی نیز در این حوزه به دست آمده است که میتواند در دراز مدت به ساماندهی منابع آب زیرزمینی ختم شود.
این مقام مسئول تاکید کرد: حکمرانی موثر آب زیرزمینی مسئله بوده که دولت به دنبال آن است و باید نگرش بینهایت بودن از منابع آب زیرزمینی به سمت استفاده بهینه هدایت شود و هر چاه مطابق پروانه بهرهبرداری خود برداشت آب کند.
اعتراض یک کشاورز به برداشت آب بیرویه توسط سایر کشاورزان
برداشت فراتر از پروانه یکی از مهمترین معضلات این روزهای منابع آب ایران به حساب میآید.
در این راستا یک کشاورز فعال در استان همدان به خبرنگار فارس گفت: در یکی از روستاها، یک فرد از یک استان دیگر به روستای ما آمد و اقدام به حفر چاه کرد؛ از زمانی که چاه او بهرهبرداری شد، ۵ چاه ما در بالا دست به طور کامل خشک شد.
وی افزود: با پیگیری انجام شده متوجه شدیم، چاه این فرد در مصب سفره آب زیرزمینی زده شده و اجازه حرکت آب به سمت چاهها ما را نمیدهد. پس از مستدل شدن این اقدام، اداره دولتی مربوط اقدام به بستن چاه وی کرد اما وی مقاوت میکرد و حتی به رها کردن سگها به سمت ماموران متوسل شد.
این کشاورز بیان کرد: البته در سال جاری با هوشمندسازی و نصب ابزارآلات لازم، مصرف این چاه کنترل شده و چاههای سایر کشاورزان پس از سالها دوباره به آب افتاد.
بر اساس متون دینی برداشت آب خارج از پروانه وغیرقانونی از چاههای قانونی و همچنین زدن چاه غیر مجاز اقدامی غیرشرعی است. علاوه بر این دولت باید به منظور کنترل برداشتها، ابزارآلات نرم خود را توسعه داده و از این طریق زمینه کنترل مصرف آب زیرزمینی را هدایت کند.
- منبع خبر: فارس
