آگاهی پیش‌ دستانه؛ رمز ماندگاری تبریز در تحولات تاریخی ایران
آگاهی پیش‌ دستانه؛ رمز ماندگاری تبریز در تحولات تاریخی ایران
آگاهی سیاسی و اجتماعی مردم تبریز، ریشه‌ای عمیق در تاریخ معاصر ایران دارد؛ ریشه‌ای که در بزنگاه‌های حساس، خود را به‌صورت کنش آگاهانه، مسئولانه و اثرگذار نشان داده است.

به گزارش عصرتبریز، این آگاهی سیاسی و اجتماعی مردم تبریز و آذربایجان به عنوان پیشتاز توسعه کشور در برهه‌های مختلف تاریخی خودنمایی کرده است؛ از تحولات عصر مشروطیت گرفته تا قیام ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ و حتی ۸ دی ۱۳۸۸. همه این کنش‌های سیاسی ریشه در آگاهی سیاسی مردمی دارد که همواره پیشتاز تحولات سیاسی و اجتماعی کشور بوده‌اند.

بصیرت مردم تبریز بود که قیام ۲۹ بهمن را در چهلم شهدای قم تجلی ساخت؛ رخداد تاریخی ۲۹ بهمن تنها یک اعتراض نبود؛ بلکه تجلی پیوندی عمیق میان هویت دینی، شعور سیاسی و شجاعت مدنی مردم آذربایجان به‌شمار می‌رفت. آن روزهای سیاه و در فضایی آکنده از اختناق، مردم تبریز با درک درست از شرایط کشور و با تشخیص به‌موقع وظیفه تاریخی خود، وارد صحنه شدند و نشان دادند که جامعه‌ای آگاه، حتی در سخت‌ترین شرایط، می‌تواند معادلات قدرت را تغییر دهد. این قیام، موتور محرک سلسله چهلم‌ها شد و نقشی محوری در تسریع روند پیروزی انقلاب اسلامی ایفا کرد.

ویژگی برجسته مردم تبریز در این رخداد و دیگر مقاطع تاریخی، «آگاهی پیش‌دستانه» است؛ آگاهی‌ای که نه احساسی و زودگذر، بلکه مبتنی بر تحلیل، تجربه تاریخی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی است. مردم تبرغ همواره توانسته‌اند میان مطالبه‌گری، دفاع از ارزش‌ها و حفظ منافع ملی توازن برقرار کنند.

در جریان انقلاب اسلامی، تبریز یکی از کانون‌های فعال و اثرگذار بود و پس از پیروزی انقلاب نیز این نقش‌آفرینی متوقف نشد. در دوران هشت سال دفاع مقدس، مردم آذربایجان با حضور گسترده در جبهه‌ها، پشتیبانی لجستیکی و تقدیم دهها هزار شهید، بار دیگر نشان دادند که آگاهی سیاسی آنان به کنش عملی در دفاع از استقلال و تمامیت ارضی کشور منجر می‌شود.

در تداوم مسیر انقلاب اسلامی، این حافظه تاریخی و شعور جمعی، در ۸ دی ۱۳۸۸ نیز خود را به‌روشنی نمایان ساخت. خیزش مردم تبریز در این روز، واکنشی آگاهانه و مسئولانه به شرایطی بود که می‌توانست امنیت و انسجام ملی ایران را تهدید کند. حضور مردم، نه از سر هیجان مقطعی، بلکه برآمده از تجربه‌های تاریخی پیشین و درک پیامدهای بی‌ثباتی کشور بود. مردم تبریز بار دیگر ثابت کردند که می‌توان هم منتقد بود و هم مدافع اصل نظام و منافع ملی.

واقعه تاریخی هشت دی تبریز، نقشی مهم در تحکیم امنیت ملی و تقویت استقلال ایران ایفا کرد؛ چرا که پیام روشنی به بدخواهان داخلی و خارجی داد: جامعه‌ای که از حافظه تاریخی هوشمندانه برخوردار است، اجازه سوءاستفاده از شکاف‌ها و بحران‌ها را نمی‌دهد.

تبریز در این مقطع تاریخی نیز، همانند گذشته، در جایگاه «هشداردهنده تاریخی» ظاهر شد و نشان داد که آگاهی سیاسی، زمانی ارزشمند است که به حفظ ثبات، امنیت و آینده کشور گره بخورد.

تبریز فقط یک شهر نیست، بلکه یک نماد ملی است؛ نمادی از پیوند تاریخ، آگاهی و مسئولیت اجتماعی در تاریخ معاصر کشور است؛ نمادی که در هر دوره، با زبان زمانه خود، از استقلال و امنیت ملی ایران پاسداری کرده است.

یادداشت: محمد سهرابی