یه گزارش عصرتبریز، مهمترین عامل برای حفظ یک جامعه فرهنگ است، همان مجموعه از باورها و هنجارهای مشترک که احساس تعهد و وفاداری را در بین مردم یک جامعه بوجود می آورد.
وقتی صحبت از فرهنگ عمومی به میان می‌آید، خواسته و ناخواسته ذهن ها به سمت حقوق شهروندی متمایل می‌شود؛ حقوقی که در مواقع زیادی نسبت به رعایت آن بی تفاوت می‌شویم.
سد معبر در معابر شهری مصداق بارز تضییع حقوق شهروندی است که عموما توسط برخی مغازه داران دستفروشان، صاحبان املاک و اصناف، متصدیان نمایشگاه های خودرو، تعمیرگاه ها، متکدیان، دکه های غیر مجاز، خودروهای شخصی، کانکس های شهرداری، باجه های بانک شهر، موتورسواران و ریختن نخاله و مصالح ساختمانی به وجود می‌آید.
از این رو تردد برای عابران پیاده سخت می‌شود و آنها مجبور به دور زدن پیاده رو شده و وارد خیابان‌ها می‌شوند تا به مسیر خود ادامه دهند.
پدیده ای که در ظاهر ساده به نظر می‌رسد و رفته رفته به شکل فرهنگ غلط در می‌آید ولی باعث انتقاد شمار زیادی از شهروندان تبریزی شده که بعضا متوجه مسوولان است.
دستفروسی که بساطش را در پیاده روی خیابان پهن کرده وقتی از او می‌پرسم آیا فکر نمی‌کنید برای دیگران ایجاد مزاحمت و سد معبر کرده اید، می گوید: تنها درآمدم از طریق فروش همین اجناس است، چند سال دنبال کار گشتم و در نهایت با دستفروشی زندگی می‌گذرانم.
یکی از مغازه‌داران در خیابان دارایی که تعدادی از اجناسش را در محدوده پیاده رو چیده است، می‌گوید: برای جلب توجه مشتری و همچنین دیده شدن برخی اقلام ضروری تعدادی از وسایل مغازه را در بیرون از مغازه قرار می‌دهیم؛ اگر وسایل را بیرون نگذاریم اجناس مغازه به چشم نمی‌آید و این در میزان فروشمان اثر می گذارد.
او با انتقاد از دستفروشان ادامه می دهد: آنها نه مالیات می دهند و نه عوارض، ما علاوه بر اینها اجاره مغازه هم می‌دهیم و اگر اجناسمان را بیرون نگذاریم، حتی نمی‌توانیم کرایه مغازه را هم کاسب بشویم.
یکی از شهروندان که در طول خیابان دارایی در حال حرکت است، وقتی از او می‌پرسم چرا از پیاده‌رو برای تردد استفاده نمی‌کنید، می‌گوید: هم خیابان را اشغال می‌کنند هم پیاده رو را، برخی مغازه‌داران علاوه بر این‌که در پیاده‌رو وسایل می‌چینند خودرویشان را هم جلو مغازه داخل پیاده رو پارک می‌کنند.
او ادامه می دهد: گاهی هم حین رد شدن از پیاده رو به وسایلی که چیده شده برخورد کرده‌ام، علاوه بر آن خطر تصادف با خودردها نیز در خیابان وجود دارد، ولی چاره ای ندارم.
زن میان سالی با انتقاد از پارک ماشین ها در مسیر ترددش می‌گوید: هر روز در این مسیر شاهد پارک ماشین ها در پیاده رو هستم، برخی مواقع اصلا امکان عبور وجود ندارد برای همین مجبور می شوم پیاده رو را دور بزنم و وارد خیابان شوم.
یکی دیگر از شهروندان در مسیر سه راهی ولیعصر و هتل مرر، از بنگاه های فروش ماشین و آهنگری ها انتقاد کرده و می‌گوید: نصف ماشین های نمایشگاه ها مقابل مغازه و در پیاده رو پارک شده اند، علاوه بر این میلگردها و آهن‌آلات نیز در مسیر تردد عابران قرار داده شده اند، واقعا عبور از این مسیر در برخی نقاط سخت است.
البته در این میان، سازمان میادین و ساماندهی مشاغل شهری شهرداری تبریز با صدور اطلاعیه ای از دستفروشان سطح شهر بویژه محدوده بازار درخواست کرده است در سامانه این سازمان ثبت نام کنند.
حسین یکی از اهالی محله ولیعصر تبریز است. او می‌گوید: «بسیاری از کافی شاپ و میوه فروشی ها در این محله با چیدن صندلی ها و میوه هایشان در پیاده رو تردد شهروندان را با مشکل مواجه کرده اند».
آیا سد معبر جرم است؟
معابر عمومی متعلق به همه مردم است و افرادی که از معابر برای نفع شخصی خود بهره می‌برند به حقوق سایر شهروندان تجاوز کرده و باید در برابر قانون پاسخگو باشند.
محمد عباسیان حقوقدان، در این‌باره با اشاره به ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، توضیح می‌دهد: هر کس اقدام به هرگونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در املاک متعلق به دولت یا شرکت‌های دولتی وابسته به دولت یا شهرداری‌ها یا اوقاف و… کند به مجازات یک ماه تا یک‌سال حبس محکوم می‌شود.
تبصره یک ماده ۵۵ قانون شهرداری نیز می‌گوید: سد معابر عمومی و اشغال پیاده‌روها و استفاده غیرمجاز از آنها، میدان‌ها، پارک‌ها و باغ‌های عمومی برای کسب و سکونت ممنوع است.
بند ۲۰ همین ماده از قانون تاکید می‌کند که شهرداری‌ها موظفند با مشاغل مزاحم یا تاسیس اماکنی که به نحوی موجب مزاحمت شهروندان باشد، برخورد کنند.
معاون خدمات شهری و اجرایی شهردار تبریز با بیان این‌که استفاده از معابر، خیابان ها و پیاده رو ها حق عمومی تمامی شهروندان است، می‌گوید: شهرداری وظیفه جلوگیری از سد معبر این مکان ها را بر عهده دارد، چون در واقع سد معبر تضییع حقوق شهروندان است.
محمدرضا قربانیان تبریزی می‌افزاید: «نیروهای خدمات شهری شهرداری تبریز در مرحله اول با تذکر کتبی به مغازه دارانی که اقدام به سد معبر مغازه ای نموده اند به صورت کتبی اخطار می‌نمایند و در صورتی که مغازه دار نسبت به رفع سد معبر اقدام ننمایند، بر اساس بند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری با تخلف برخورد خواهد شد».
همچنین بر اساس ماده ۱۲ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، پلیس می تواند با صاحبان وسایط نقلیه پارک شده در پیاده روها برخورد قانونی کند و علاوه بر جریمه، خودروی متخلف با جرثقیل به پارکینگ منتقل شود.
به هر روی، معابر و پیاده‌روها متعلق به عابران پیاده است و همگان باید به حق و حقوق شهروندان احترام بگذارند، نهادهای ذیربط باید با فرهنگ سازی و استفاده از قانون در برخورد با سد معبر تلاش و این فرهنگ غلط را از سطح شهر جمع‌آوری کنند، اگر برخورد با سد معبر جدی گرفته نشود، باعث تشدید مشکلات و معضلات جدید می‌شود.
نگارنده: آرزو فضلی
