عصرتبریز – سعید خسروشاهی: «رضا پاشایی» سال‌ها سابقه حضور در عرصه صنعت و تولید را در کارنامه خود دارد؛ این را می‌توان از بین صحبت‌هایش و آنچه در قسمت «سوابق اجرایی» زندگی‌نامه که در وب‌سایت شخصی او آمده است فهمید؛ در این قسمت پاشایی سوابق خود را «مدیرعامل شرکت طاها صنعت تبریز»، «رئیس انجمن صنایع نیرومحرکه و قطعات خودرو کشور»، «نایب رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان‌شرقی»، «رئیس انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعات خودرو استان آذربایجان‌شرقی» و«سرپرست هیات کاراته استان آذربایجان‌شرقی» عنوان کرده است.
پاشایی در گفت‌وگو با عصرتبریز با بیان اینکه خودروی سمند سال‌هاست در تبریز مونتاژ می‌شود، می‌گوید: متاسفانه حتی پیچ این خودرو هم در تبریز تولید نمی‌شود درحالی‌که زیرساخت‌های تولید خودرو هیبریدی نیز در تبریز فراهم است.
او که برای یازدهمین دوره انتخابات مجلس از حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر ثبت‌نام کرده، با تاکید بر وجهه علمی و تجربی خود در بخش صنعت، می‌گوید در صورت راه‌یابی به مجلس، پشتیبان و صدای قوت مردم و شهر تبریز در حوزه صنعت خواهد بود.
متن کامل این گفت‌وگو را در زیر می‌خوانید:
با توجه به اینکه شما چهره‌ای اقتصادی دارید و بیشتر در بحث تولید و صنعت شناخته‌شده هستید؛ وضعیت کلی اقتصادی استان آذربایجان‌شرقی و به‌خصوص شهرصنعتی تبریز را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
متاسفانه شهر تبریز در حال حاضر وضعیت مناسبی ندارد و مشکلات معیشتی فشار بسیاری به مردم وارد می‌کند همچنین اگر بخواهیم فعالیت اقتصادی و یا تولید ثروت کنیم، متاسفانه پتانسیل شهر در این زمینه نسبت به گذشته افت کرده است. البته فراموش نکرده‌ایم تبریز زمانی شهر شاخص اقتصادی و صنعتی بود و اتاق تبریز بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارد اما هم‌اکنون برخی از شرکت‌ها و کارخانه‌هایی که در گذشته تاسیس شده‌اند نیز وضعیت مناسبی ندارند و در حال ورشکستگی بوده یا وضعیت نگران‌کننده‌ای دارند پس باید تدبیر نویی اندیشیده شود تا کارخانه‌های مادر را بتوان نجات داد.
هم‌اکنون بسترهای جذب سرمایه‌گذار فراهم نیست و مشکلات صنعت و راهکارهای حل آن بررسی نشده است. باید هم در برابر مجلس و هم دولت مطالبه‌گر باشیم و بپرسیم چرا صنعت کشور و به تبع آن صنعت استان در مسیر رو به افول کنونی قرار گرفته است؟ و یا چرا تناسب رشد در آذربایجان‌شرقی با سایر استان‌ها متفاوت است و چرا استان آذربایجان‌شرقی که زمانی جز رتبه‌های برتر صنعت کشور بود، امروز از لحاظ آماری در این زمینه افت داشته است؟ این موارد نشان‌دهنده ضعف دولت‌مردان و نمایندگان استان می‌باشد که هیچ راهکار و برنامه‌ای برای احیای صنعت کشورمان نداشته‌اند و عملکردشان بر مبنای روش‌های «تسکینی» و«روزمرگی» بوده است. بنابراین در چنین شرایطی ما نگران آینده اقتصاد کشورمان، استان آذربایجان‌شرقی و به‌خصوص شهر تبریز هستیم.
در جایی گفته بودید استان آذربایجان‌شرقی به سمت فقر صنعتی و اقتصادی در حال حرکت است. مهمترین دلایل این امر چیست؟
یک پارامتر به‌تنهایی سبب بروز مشکل نمی‌شود و چندین پارامتر در کنار هم مشکلی را به‌وجود می‌آورند. معتقدم ریشه این مشکل به مجلس‌مان برمی‌گردد و به امتداد مجلس، می‌توان دولت را در این زمینه مقصر دانست. آیا ریل‌گذاری فعالیت‌های صنعتی و تجاری توسط مجلس انجام گرفته است؟ اگر این ریل‌گذاری به‌درستی انجام‌گرفته، دولت چرا آن را حرکت نداده؟ و یا مجلس چرا از دولت نخواسته مسیری را که مشخص شده را به‌درستی ادامه دهد؟
متاسفانه پس از اتمام دوران جنگ تحمیلی، مسوولان آینده‌نگر نبودند و برنامه دقیق و مدوّنی برای آینده نداشتند. دولت‌مردان امروز را به فردا فروخته‌اند. نقشه‌راهی نداشته‌اند و همواره سنتی و لاک‌پشتی حرکت کردهاند.
مسوولان، هیچ‌یک از صنایع مادر استان آذربایجان‌شرقی را به‌صورت علمی حرکت نداده‌اند و مصداق بارز این ضعف را می‌توان در وضعیت کنونی مجموعه ماشین‌سازی مشاهده کرد؛ آیا حق ماشین‌سازی این بود؟. رانت‌خواری و باندبازی در واگذاری‌ها صنعت استان را به حال‌وروز کنونی دچار کرده است. بنابراین برای واگذاری کوچک‌ترین واحد تولیدی ابتدا بایستی نظریه علمی و واقعی کارشناسان این امر را جویا شوند و سپس واگذاری صورت گیرد. حتی برنامه‌های احیا کارخانجات نیز باید با مشاوره کارشناسان صنعتی تدوین شود و این‌گونه نباشد که پس از چند سال که برنامه به جایی نرسید، برنامه دیگری تدوین شود. اگر چنین وضعی ادامه داشته باشد، صنعت استان آذربایجان‌شرقی نجات پیدا نخواهد کرد.
عملکرد مجلس فعلی [دهم] را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هر مجلسی برای خود ظرفیت‌ها و نقاط قوت و ضعفی داشته است. مجلس دهم نیز از این قاعده مستثنی نیست اما در کل کفه‌ی ضعف در ترازوی عملکرد این مجلس سنگین‌تر است بطوریکه بسیاری از کارشناسان، بخشی از مشکلات رخ‌داده اخیر را به عملکرد ضعیف مجلس نسبت می‌دهند. از سوی دیگر؛ مردم نیز در این چهار سال مطالبه‌گری نکردند و هیچ گروهی یا حزبی را نمی‌توان یافت که عملکرد چهار ساله مجلس دهم را بررسی و حقوق به‌حق مردم را از مجلس مطالبه کرده باشد. به‌عنوان مثال در بحث افزایش قیمت دلار که از سه هزار تومان تا ۱۸ هزار تومان اوج گرفته و سپس به کانال ۱۲ الی ۱۱ هزار تومانی وارد شد، مجلس چه نقشی داشت؟ آیا مجلس فقط نقش نظارتی داشت؟ به‌نظر من مجلس در این زمینه حتی نقش نظارتی نیز نداشت و می‌توان گفت فقط نقش «تماشایی» داشت. این درحالی‌ست که یکی از وظایف ذاتی مجلس نظارت بر اجرا است. در واقع برخی از نمایندگان مجلس فقط برای تامین منافع شخصی‌شان وارد بهارستان شده‌اند و به تبع آن مردم به دست فراموشی سپرده شده‌اند و معتقدم برای عملکرد این مجلس، باید «مجلس ترحیم» گرفت.
آیا فضا برای مطالبه‌گری مردم فراهم است؟
کسی که بخواهد از حق و حقیقت دفاع کند، هر زمانی می‌تواند و ما مسلمان‌ها نباید با فضا کاری داشته باشیم، باید حق و حقیقت را بیابیم، روشنگری کنیم و در این راه خداوند نیز یار و یاورمان خواهد بود. این مردم هستند که باید منتقد و مطالبه‌گر باشند و خوشبختانه در نظام جمهوری اسلامی ایران فضای مطالبه‌گری وجود دارد و ظرفیت فراهم هست که خبرنگاری رئیس‌جمهور را نقد کرده و به چالش بکشد و این بزرگترین حُسن نظام است اما انتقادات باید علمی و سازنده باشند.
در بحث مطالبه‌گری یک طرف مردم هستند و در سوی دیگر نمایندگان مردم؛ یعنی نمایندگان باید در دسترس باشند تا صدای مردم را به دولت و … برسانند.
روش انتخاب فعلی نمایندگان صحیح نیست. در بیشتر نقاط دنیا، احزاب و گروه‌ها هستند که تشخیص می‌دهند چه فردی اصلح است و باید در انتخابات شرکت کند. البته بیشتر همین افراد در خود احزاب رشد پیدا می‌کنند. در ایران احزاب آنطور که باید فعالیت ندارند و فقط در دوران انتخابات نقش پررنگی پیدا می‌کنند پس حزبی که فقط بیاید در انتخابات نقشی ایفا کرده و سپس نتواند نظارتی بر عملکرد اعضای راه‌یافته به مجلس داشته باشد، به هیچ دردی نمی‌خورد. عملاً احزاب در ایران وجود ندارند و نماینده به‌صورت شخصی وارد میدان شده و در برهه‌های حساس اگر منافع‌اش در خطر باشد ورود می‌کند البته در گذشته نمایندگان تعهد بیشتری داشتند اما روز به روز این حس تعهد در نمایندگان ضعیف‌تر شده است و احزابی وجود ندارد که عملکرد نماینده را رصد کنند و به تبع آن همین رویه سبب شده تا مجلس فعلی را ضعیف‌ترین مجلس بنامیم.
مردم باید این دوره در تشخیص و انتخاب‌شان دقت بیشتری به‌خرج دهند. در شرایط فعلی که معیشت مردم دچار مشکل شده، اشتغال مهمترین امر است و در استان آذربایجان‌شرقی صنعت می‌تواند موضوع اشتغال را حل کند اما متاسفانه در استانی که قطب صنعت کشور بود و هویت صنعتی-اقتصادی داشت در طول این چهل سال، از حوزه صنعت و اقتصاد نماینده‌ای به مجلس فرستاده نشده‌است. خُب در چنین وضعی آیا می‌توان انتظار داشت صنعت استان آذربایجان‌شرقی پیشرفت کند؟ معیار تشخیص نمایندگان اقتصادی نبوده تا اقتصادمان رشد کند.
آیا به احزاب موجود اعتقاد دارید و خود را وابسطه به جناح یا حزبی می‌دانید؟
عملکرد احزاب ایران را قوی نمی‌دانم اما در کشورهای پیشرفته تمام احزاب شناسنامه و اساس‌نامه و تیم مشخص دارند و همانند ایران نیست که یک مقام ارشد کشوری زمانی اصول‌گرا و هم‌اکنون اصلاح‌طلب باشد و به اصطلاح پیراهن عوض کند! البته برخی نمایندگان نیز چنین وضعی داشته و یک‌دوره اصلاح‌طلب و دوره بعدی اصول‌گرا می‌شوند. این موضوعات نشان می‌دهد که احزاب در ایران بدون‌شناسنامه‌اند و به تبع آن افراد نیز سردرگم‌اند. اگر احزاب‌مان شناسنامه‌دار و دارای هویت باشند خروجی آن نجات مجلس یازدهم از وضعیت کنونی خواهد بود.
بنده فعلاً در حال بررسی هستم و در آینده با هر حزبی که حل مشکلات مردم را در دستورکار قرار داده و آینده‌نگر و دارای چشم‌انداز باشد، همراهی خواهم کرد.
با علم به اینکه یک طرف بحث اقتصاد در کشورمان دولت است، شما عملکرد تیم اقتصادی دولت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ در مورد طرح اصلاح قیمت بنزین، عملکرد دولت را چطور دیدید؟
در ابتدا باید بگویم که تیم اقتصادی دولت «ناکارآمد» است چراکه اگر ناکارآمد نبودند، مردم را در طول سه سال تقسیم بر سه نمی‌کردند. معتقدم که این دولت هرچه که گفت عمل نکرد و در برابر عملکردش نیز پاسخگو نیست که در این مورد نقدهای بسیاری داریم. با اقدامات جزیره‌ای و تغییر چند مسوول یا وزیر نیز نمی‌توان اصلاحات اساسی انجام داد و ما از عملکرد این دولت ناامید هستیم.
در بحث بنزین نیز با تصمیماتی که گرفتند مردم را دچار مشکلات بسیاری کردند و این گرانی بنزین در برخی اقلام نیز تاثیر گذاشته است.
یک راهکار عملی برای حل بحران بنزین وجود دارد. بنزین در خودروها مصرف می‌شود و ما باید به دانش‌های خودرویی جدید از جمله تولید خودروهای هیبریدی و برقی رو آوریم. یکی از برنامه‌های بنده تبدیل‌کردن تبریز به قطب سوم خودروسازی کشور و همچنین ایجاد خط تولید خودروهای هیبرید در استان آذربایجان‌شرقی می‌باشد که از این طریق هم ایجاد اشتغال می‌شود و هم قسمت عمده مشکل مصرف بنزین و سوخت‌های فسیلی در کشور حل خواهد شد.
تا چه حد احتمال می‌دهید که بتوان این طرح را در آذربایجان‌شرقی اجرایی کرد و آیا اصلا اجازه چنین کاری داده می‌شود؟
در حوزه خودرویی مسوولان ارشد استانی همواره همراهی کردهاند و از استانداری گرفته تا سازمان صمت استان به این باور رسیده‌اند که قطب سوم خودروسازی باید در آذربایجان‌شرقی ایجاد شود اما این امر علاوه بر اراده استانی، نیازمند یک عزم ملی نیز هست یعنی باید در سطح ملی از مسوولان کشوری نیز حمایت جلب کرد بنابراین هدف بنده از ورود به عرصه انتخابات پیگیری همین موضوع می‌باشد چراکه در آذربایجان‌شرقی زیرساخت‌ها فراهم است، صنایع مادر فعال هستند و از طرفی قطعه‌سازی هم رواج دارد پس می‌توان خط تولید خودروهای هیبریدی را با جذب سرمایه‌های داخلی یا خارجی، در ابتدا بصورت سی‌کی‌دی (ckd) ایجاد کنیم و روز به روز درصد داخلی‌سازی را افزایش داده و در نهایت تولید کاملاً داخلی و بومی انجام گیرد.
البته این‌کار را در ابتدا باید با تولید تاکسی‌ها و یا سایر خودروهای حمل‌نقل عمومی آغاز کرد تا دغدغه آلودگی هوا نیز در کنار مصرف بنزین مرتفع شود.
اگر در مجلس دهم حضور داشتید، رأی‌تان به برجام چه بود؟
برجام در حال حاضر «پا در هوا» هست و اعلام نظر من در ارتباط با یک موضوع ناتمام همانند برجام، نامفهوم است چراکه در حال حاضر و از این به بعد باید الگوهای جدیدی را طراحی کنیم تا منافع ملت و کشورمان با یک‌سری قراردادها از بین نرود.
بعد از توافق برجام بسیاری از شرکت‌ها تولیدی و سرمایه‌گذاری آمده و به‌صورت صوری بازدید و یا قراردادی منعقد کردند و امروز همه‌ی آنها میدان را خالی کرده و حتی بدون اپسیلونی سرمایه‌گذاری از کشورمان رفته‌اند که این نشان می‌دهد هیچ‌یک از آن سرمایه‌گذاران نیز این توافق [برجام] را باور نداشتند.
مهمترین دغدغه‌ای که سبب شد وارد کارزار انتخابات شوید چه بود؟
استان ما یک استان صنعتی است و بنده نیز سال‌ها در این زمینه فعالیت داشته‌ام و مشکلات عدیده‌ای که صنعت‌مان با آن دست‌به‌گریبان است را لمس کرده‌ام و برای بیشتر این مشکلات، به‌واسطه تجربه و حضور در کشورهای اروپایی، راهکاری در نظر دارم.
همواره باید به‌دنبال متدهای جدیدی باشیم و اصلاح را ابتدا از مجلس‌مان آغاز کنیم چراکه برای رفع مشکلات حوزه صنعت، باید کار کارشناسی در مجلس انجام شود که متاسفانه چنین اقداماتی صورت نگرفته است و برخی افرادی که به‌عنوان روسای کمیسیون‌های اقتصادی مجلس انتخاب شده‌اند عملاً در زمینه صنعت و اقتصاد تخصصی نداشته‌اند که اقتصاد کشور را نیز با مشکل مواجه کردهاند.
بنده با توجه به سابقه‌ام، اعتقاد دارم که مرد این میدان هستم یعنی صدای توانایی و قوت مردم تبریز در حوزه صنعت هستم و با مشکلات صنعت هم بصورت تجربی و هم آکادمیک و علمی آشنایی دارم. البته شروع این قضیه از مجلس و به پشتوانه رأی مردم خواهد بود و سپس زمینه انجام برنامه‌هایمان و عملیاتی‌شدن آنها را در دولت پیگیری خواهیم کرد.
