متن توافق ایران و آژانس کجاست؟
متن توافق ایران و آژانس کجاست؟
امضای توافق یا اتخاذ هر تصمیم که به منافع ملی گره می‌خورد، طبیعتاً موافقان و مخالفان زیادی دارد که با طرح و تشریح نقاط انتقادی قابل بحث و بررسی هستند. اما نباید این گزاره را فراموش کرد که پرونده شروع همکاری با آژانس ماهیت بین‌المللی دارد و یک تصمیم برای مدیریت چالش‌های بین‌المللی ایران در مواجهه با بهانه‌جویی‌های آژانس و تروئیکای اروپاست.

به گزارش عصرتبریز، اعضای کمیسیون امنیت ملی، روز شنبه در جلسه سه ساعته‌ای با سیدعباس عراقچی و سخنگوی وزارت خارجه نقطه‌نظرات و ابهاماتشان را مطرح کردند. البته افرادی خارج از کمیسیون امنیت ملی به عنوان مهمان نیز در این جلسه حاضر شده بودند. در روز‌های گذشته، برخی در فضای مجازی، جنجال‌هایی به راه انداختند مبنی بر اینکه مجلس، تعمداً صحن علنی را تعطیل کرده که در مورد این توافق‌نامه صحبت نشود در حالی که برنامه‌ریزی برای تعطیلی صحن علنی از قبل انجام گرفته بود. علاوه بر این جلسه نیز در نظر گرفته شد تا صحبت‌های نمایندگان مرتبط با موضوع توسط وزیر خارجه شنیده شود و وزیر خارجه توضیحاتی به آن‌ها ارائه کند.
بعد از پایان جلسه شنبه و فارغ از روایت‌های رسمی که از جانب رئیس کمیسیون و وزیر خارجه مطرح شد، برخی از نمایندگان موضوعاتی را مطرح کردند که نگرانی‌هایی در فضای عمومی ایجاد کرد. از جمله آنکه این توافق همان خطا‌های برجام را تکرار خواهد کرد و دیگر آنکه وزیر خارجه محتوای متفاوت‌تر از آنچه در گفت‌وگوی ویژه خبری بیان کردند، نگفتند و متن هم در اختیار نمایندگان حاضر در جلسه قرار نگرفت. اما برخی دیگر از نمایندگان روایت‌های دیگری مطرح کردند، از جمله اینکه وزیر خارجه توضیحات مفصلی را برمبنای متن توافق به نمایندگان ارائه و تأکید کرده که قانون مجلس در فرایند تدوین این توافق مورد توجه قرار گرفته و تمام مراحل با اجازه شعام، اجرایی خواهد شد.
یکی از ابهامات اصلی نمایندگان نیز این بوده که وزارت خارجه با هماهنگی و صدور مجوز توافق قاهره را امضا کرده یا خیر که بیانیه روز گذشته‌ای که شعام منتشر کرد، ابهامات احتمالی باقی مانده را رفع کرد. علاوه براشاره دقیق وزیر، متن توافق قاهره صبح پیش از جلسه به مجلس ارسال شده و پس از آن متن فیزیکی توافق به اعضای کمیسیون امنیت ملی ارائه شده و اعضا در جریان متن توافق قرار گرفتند. با این حال برخی از نمایندگان تأکید داشتند که متن اصلی توافق می‌بایست انتشار عمومی پیدا کند که وزیر خارجه در پاسخ به این درخواست گفته انتشار عمومی متن توافق برخلاف عرف دیپلماتیک است.
مجوزی برای توافق در کار بود؟
یکی از افراد حاضر در جلسه که نخواست نامش فاش شود، در مورد محور سؤالاتی که نمایندگان مجلس مطرح کردند، گفت: «سؤال اصلی برخی از نمایندگان از وزیر خارجه این بود که آیا قانون تعلیق که مجلس آن را تصویب کرده، رعایت شده است یا خیر؟ غرض اصلی نمایندگان این بود که آیا در حال حاضر که گفت‌وگو و توافقی با آژانس صورت گرفته، آیا مجوزی صادر شده بود؟ آقای عراقچی صراحتاً پاسخ دادند که مذاکره و توافق با همین چهارچوب در شورای عالی امنیت ملی، تصویب شده است. یکی دیگر از سؤالات نمایندگان این بود که مجوز صادر شده از جانب شعام صادر شده یا کمیته هسته‌ای؟ که بعد از بیانیه شعام که روز گذشته منتشر شد، روشن شد که کمیته هسته‌ای اختیارات شورای عالی امنیت ملی را دارد و این در بیانیه روز گذشته به صورت شفاف مورد اشاره قرار گرفته بود.»

عراقچی متن توافق را به کمیسیون آورده بود
او در مورد اینکه متن در اختیار اعضای کمیسیون قرار گرفته یا خیر نیز گفت: «آقای عراقچی همان ابتدای جلسه اشاره کردند که متن توافق را با خودمان آوردیم و برای اعضای هیئت رئیسه کمیسیون قرائت خواهد شد. وزیر خارجه علاوه برآنکه متن را صبح پیش از جلسه ارسال کرده بودند، متن فیزیکی آن را هم با خود به جلسه آورده بودند.»
وزیر خارجه توضیحات دقیقی در مورد اصل نظارت‌ها و چگونگی ادامه این نظارت به اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس ارائه کردند، این توضیحی بود که این فرد حاضر در جلسه به آن اشاره کرد و گفت: «نمی‌توان گفت همه انتقادات پاسخ داده شد. پس از توضیحات آقای عراقچی افرادی ابهاماتی را مطرح کردند که ممکن است ابهامات برخی رفع نشده باشد و طبیعتاً نگاه‌های متفاوتی به توافق وجود داشته باشد، اما اینکه گفته شود عده‌ای سرخود مذاکره کردند و این توافق بدون هماهنگی امضا شده، قطعاً اینگونه نبوده است. اما به طور کلی، وضعیت ابتدای جلسه با انتهای آن تفاوت زیادی داشت و الان هم متن در اختیار نمایندگان مجلس قرار گرفته است.»

اعضای کمیسیون در جریان مفاد توافق قرار گرفتند
بهنام سعیدی، عضو کمیسیون امنیت ملی نیز در تشریح جلسه نمایندگان با وزیر خارجه گفت: «جلسه روز شنبه، جلسه خوبی بود. بیش از دو ساعت طول کشید، نمایندگان دغدغه‌های خودشان را مطرح کردند و آقای عراقچی هم پاسخ دادند. دغدغه‌های نمایندگان حول چند محور بود. با سوابقی که آژانس دارد و گزارش‌هایی که آژانس تحت تأثیر رژیم و آمریکا، منتشر می‌کند، این نگرانی را مورد تأکید قرار می‌دهند که دستگاه دیپلماسی باید دقت بیشتری داشته باشد، باید به بند به بند آنچه در توافق می‌آید، دقت کرد. از واژه‌های دوپهلو استفاده نشود، متن واضح و شفاف باشد و مراقبت شود که منافع و خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران، رعایت شود. آقای عراقچی هم به طور شفاف متن توافقنامه را بند به بند توضیح دادند و در آنچه که توضیح دادند به دو سه نکته توجه کردند، از جمله آنکه تمام تلاش دستگاه دیپلماسی این بوده که خطوط قرمز ایران، قانون مجلس و نکاتی که مدنظر شعام بوده را رعایت کنند و پس از آن هم به صورت شفاف متن توافق را توضیح دادند. بخشی از نمایندگان قانع شدند، بخشی دیگر هم نه آنکه قانع نشدند، بلکه دغدغه و نظریاتی داشتند که در نوع خود مهم بود. اما به هرصورت معتقدیم که یک بخش از مبارزه با دشمن، مبارزه سخت است اما بخش مهمی از این مبارزه در صحنه دیپلماسی و گفت‌وگو و مذاکره است تا بتوانیم از حق ملت دفاع کنیم.»
سعیدی به این موضوع هم اشاره کرد که متن توافق در اختیار کمیسیون امنیت ملی قرار گرفته و گفت: «متن در اختیار اعضای کمیسیون قرار گرفته و اعضای کمیسیون در جریان مفاد متن قرار گرفتند و آقای عراقچی در مورد کل متن توضیحاتی دادند.»