عصرتبریز – جهانبخش احمدیان: مهناز افشار در صفحه مجازی خود دست به تبلیغ آمپول نالوکسان می زند، علیرضا کمالی از عرضه گوشت منجمد سگ به قیمت ۳۷ هزار و آن هم با کارت ملی خبر می دهد، محسن افشانی برای یک کودک بیمار اعانه جمع می کند و دست آخر با شکایت مادر کودک روانه دادگاه می شود، بهاره افشاری خبرنگاری می کند، فاطمه معتمد آریا، عباس جدیدی، علی کریمی، علی دایی و…. حجم انبوهی از به اصطلاح سلبریتی ها که هر روز خبری تازه را به خود اختصاص می دهند.
معلوم نیست طبق کدام قاعده و قانون، این افراد به خود اجازه می دهند که در حوزه هایی که تخصص لازم و کافی ندارند، اظهار نظر کنند. اظهار نظرهایی که بدون در نظر گرفتن مسئولیت اجتماعی آن بیان می شوند. بهداشت و درمان، سیاست، مددکاری اجتماعی و… حوزه هایی هستند که نیازمند آموزش و تربیت از سوی نهادهای عالی آموزشی را دارند. اگر آمپولی که آن خانم بازیگر تبلیغ میکند، موجب مرگ یک بیمار شود، آیا مسئولیت فوت آن فرد را قبول خواهد کرد؟
چندی پیش موجی از هشتگ «پشیمانم» توسط همین افراد در فضای مجازی راه افتاد که از انتخاب و همراهی رئیس جمهور در انتخابات اظهار ندامت می کردند. افرادی که به واسطه شهرت و مقبولیت هنری و ورزشی خود، آحاد جامعه را دعوت به انتخاب یک فرد خاص می کردند، و به قول معروف موجب گمراهی آنها شده اند، امروز تنها به ذکر «پیشمانم» اکتفا کرده اند و هیچ مسئولیتی در قبال اوضاع سیاسی و اقتصادی کشور که بخشی از آن حاصل دعوت این افراد به انتخاب یک فرد بخصوص است، ندارند.
اگر کار پژوهشی صورت بگیرد، این افراد در حوزه تخصصی خود هیچ اثر تألیفی، پژوهشی، تحقیقی و حتی یک مقاله کوچک ندارند. حوزه ای که نان آن را می خورند و نامی برای خود دست و پا کرده اند، تنها تبدیل به ابزاری برای ایفای نقش یک اپوزیسیون دولتی و گاها حکومتی شده است. نمونه بارز این افراد، آن بازیگری بود که در برنامه دید در شب، بزرگان عرصه سینمای جهان و حتی ایران را نمی شناخت. حالا کاری با دیگر ناهنجاری های موجود بین سلبریتی ها اعم از پوشش و سگ گردانی، زایمان در کانادا و… غیره نداریم که اموری شخصی هستند، ولی ورود این افراد در حوزه هایی که تخصص لازم و کافی را ندارند، قابل تحمل نبوده و قطع به یقین موجب بروز معضلاتی برای جامعه خواهد شد.
سلبریتی کیست؟
اینکه سلبریتی یا ستاره کیست و چگونه شخصیت یک ستاره را به خود می گیرد، جای بحث دارد. در تعریفی که برای سلبریتی ارائه کرده اند، آمده است : لفظ سلبریتی یا ستاره به اشخاصی اطلاق می شود که در زمینه های موسیقی، ورزش، رسانه، رقص، مدلینگ، سیاست، ادبیات، مذهب و نظایر آن در یک جامعه یا فرهنگ عامه دارای سرشناسی و محبوبیت باشند.
به این تعریف بایستی بنگاه های سلبریتی ساز را نیز اضافه کرد. بنگاه هایی همچون آموزشگاه های موسیقی، بازیگری، مدلینگ که با نگاهی اقتصادی دست به شکل دهی یک شخصیت سلبریتی می زنند. شاید افرادی باشند که استعداد و یا سواد دانشگاهی برای تخصص های فوق را نداشته باشند، اما بسته به مشخصه هایی همچون قیافه، اندام، پول و… توسط همین بنگاه ها به جامعه عرضه می شوند. عمده هدف این بنگاه ها نیز کسب درآمد و سرگرمی افراد است.
اقبال عمومی به سلبریتی ها موجب ظهور افرادی می گردد که به خیال خود چون شهرت و آوازه ای به هم زده اند، می توانند نقش یک صاحبنظر در حوزه های پزشکی، سیاست، اجتماع و… را بازی کنند. البته نباید از حق طبیعی این افراد برای اظهار نظر چشم پوشی کرد، ولی انتشار این عقاید در پشت تریبون، فضای مجازی، روزنامه و… آفتی برای جامعه محسوب می شود و ضرورت برخورد با این عقاید را دو چندان می کند.
یک سلبریتی می تواند هنرپیشه خوب، فوتبالیست مطرح، ورزشکار با اخلاق، خواننده خوش آواز و… باشد، ولی مطمئنا نمی تواند نقش های دیگری در جامعه که تخصصی در آن ندارد را بازی کند. نقش هایی چون، سیاست، جامعه شناسی، ادبیات، مددکاری اجتماعی و… که نیازمند آموزش و تربیت در محیط های دانشگاهی هستند. محبوبیت و مقبولیت یک سلبریتی در جامعه به واسطه هنری است که ارائه می دهد، و ورود این افراد در حوزه های غیر مربوط تنها آنها را مضحکه عام و خاص خواهد کرد.
