عصرتبریز – محمدباقر ساجدی: دوگانه‌ی مشروطیت مردمی و مشروعیت دینی در ایران معاصر و رقابت‌های گفتمانی پیرامون آن که از دوران مشروطه آغاز و به مدت بیش از ۷۰ سال ساحت سیاسی ایران را تحت‌تاثیر قرار داد؛ در ذیل ایده‌ی حکمرانی «جمهوری اسلامی» با محوریت نهاد ولایت فقیه به اجماع رسید و عصری جدید در تاریخ ایران را آغاز کرد.
جمهوری اسلامی در ۴۵ سال گذشته دو پشتوانه‌ی قوی داشته؛ اولی اتکای عمیق به توده‌های مردمی و دومی تعلق به گفتمان اسلام سیاسی. هردو قوام‌بخش و پشتیبان یکدیگرند. بوده و هستند انقلابیونی که جامع این دو گفتمان و خود تبلور تَشخّص‌یافته‌ی آن هستند؛ هم مردمی‌اند و هم انقلابی؛ همچون امام راحل یا مقام معظم رهبری. آنان که قدم در مسیر اِمامین انقلاب اسلامی نهاده‌اند و ولایت‌مداری انقلابی و مردم‌داری را به منصه ظهور گذاشته‌اند؛ امام جمعه محبوب‌القلوب تبریز حقّا که مصداق بارز این دست انقلابیون است.
خاندان مکرّم آل‌هاشم در تبریز و آذربایجان همواره شهره‌اند به فقاهت و علم، تقوا و انقلابی‌بودن، حسن‌خلق و مردم‌داری، و ملجاء و مرجع مردم بودن. در بیش از ۶٫۵ سال گذشته نیز مردم‌داری «سید شریف آذربایجان» و جذب حداکثری گروه‌های مردمی ذیل پرچم ولایت و انقلاب و کاهش فاصله‌ی مردم و مسئولین در جای‌جای ایران شناخته شده است.
آیت‌ا… آل‌هاشم حقیقتا خطیب برجسته‌ای است، نفوذ کلامش تا جان مردم است. هم از مشکلات مردم می‌گوید و مطالباتشان را به گوش تهران‌نشینان می‌رساند، هم ریل‌گذاری صحیحی برای حرکت مسئولین در مسیر خدمت و مدیریت امور پیش‌رویشان می‌گذارد. نماز جمعه‌های تبریز در معنای راستین خود «پایگاه فرهنگی شهر» است.
به‌گمانم در این مدت اما وجهِ علمی و فقاهتی بارز ایشان کمی از نظرها مغفول مانده. فقیهِ اصولیِ برجسته‌ای است که در فرایند اجتهاد نه فقط مناسبات انسانی و روابط پیچیده فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و… محیط پیرامونی، بلکه مناسبات تمدنی که جامعه ما نیز بخشی از آن است را در نظر دارد. وسیع می‌نگرد و با دقت اجتهاد فقیهانه می‌کند.
در سال‌های اخیر تعدادی از فقهای اعلام و عمّاران رهبری در حوزه‌ی فقه سیاسی و تمدنی به رحمت الهی پیوستند؛ علامه مصباح‌یزدی، آیت‌ا… مومن، آیت‌ا… یزدی بی‌شک جزو “السابقون الاولون” و حافظان نهاد ولایت فقیه و گفتمان اسلام انقلابی بودند. حضور بابرکت آیت‌ا… دکتر آل‌هاشم در انتخابات پیش‌روی مجلس خبرگان رهبری ضمن آنکه نقش برجسته‌ای در پرشورتر شدن و افزایش مشارکت بخش‌های عمده‌ای از جامعه دارد، نویدبخش تحکیم گفتمان فقاهت تمدنی و جامعه‌ساز در مجلس خبرگان آینده و پاسداری از نهاد ولایت فقیه، رکن رکین نظام اسلامی دانست.
