شعبده بازی روزنامه ایران/ریپورتاژ سفارشی با چاشنی اغراق!

برای نمونه در فروم های مشابه هرگاه قرار بر انتخاب محبوب ترین تیم جهان از دید کاربران شده، پرسپولیس محبوب ترین تیم جهان لقب گرفته است!

عصر تبریز： روز گذشته روزنامه ایران گزارشی با عنوان “فوران زندگی در تبریز” منتشر کرد. در این گزارش اشاره شده است تبریز از سوی سازمان ملل به عنوان جهانشهر انتخاب شده است! متاسفانه رسانه های محلی بدون تحقیق در مورد صحت و سقم خبر، آنرا به سرعت انتشار و به تیتر اول خود تبدیل کردند! کسی هم نپرسید کدام نهاد سازمان ملل، کی  و چگونه تبریز را جهان شهر اعلام کرد؟ این اتفاق در کجا صورت گرفته، شاخص های این انتخاب چه بوده است ؟ و…

این عنوان پرطمطراق ما را بر آن داشت که این واقعیت را بررسی کنیم. با جستجویی اندک در اینترنت و سایت سازمان ملل همچین عنوان و خبری با این محتوا یافت نشد، حال سوال این است که خبرنگار روزنامه ایران این عنوان را از کجا و چگونه بدست آورده است!؟

این روزنامه در ادامه به عناوین شهر بدون گدا و شهر بدون معتاد نیز اشاره کرده است، هر چند این عناوین چندان بی ربط نیست و شهر تبریز از وضعیت بهتری نسبت به سایر شهرهای ایران در این خصوص برخوردار است، ولی نکته قابل تامل انتخاب شهر تبریز به عنوان جهانشهر از سوی سازمان ملل می باشد.

جستجوی فارسی انتخاب تبریز به عنوان جهانشهر از سوی سازمان ملل در نهایت به گزارش روز گذشته روزنامه ایران ختم می شود و در جستجوی انگلیسی هیچ منبعی برای انتخاب شدن تبریز به عنوان جهان شهر وجود ندارد. جستجوی واژه های World Health Organization Tabriz و  Cosmopolis  Tabriz UN  هم نیز هیچ نتیجه ای در بر نداشت!

این روزنامه در بخش دیگری از گزارش خود آورده است: تنها شهری که هیچ تبعه خارجی حق کار در آن را ندارد تبریز است. مردم این شهر، آب‌شان تنها با خارجی‌هایی که برای گردش یا درمان آمده‌اند، به یک جوی می‌ریزد نه غیر آن. آیا این بند در ذیل تعریف جهانشهر می گنجد؟ ظاهرا نگارنده تعریف جهانشهر را بلد نبوده است! چون یکی از شاخص های فرهنگی جهانشهرها، مهاجر پذیری، تنوع هویت قومی، نژادی، زبانی و مذهبی است.

یک جهانشهر مرکز عمده و بین المللی تجارت، بانکداری و نوآوری است، جهانشهرها، مراکز ثقل رویدادهای جهانی و شکل بخشیدن به روابط و مناسبات سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی و اجتماعی در دهکده‌ جهانی به‌شمار می‌‌روند.

نبض تحولات جهانی در جهانشهرها می تپد، ‌اولین شاخص تعیین جهانشهرها، اقتصادی است که شامل زیر مجموعه‌هایی مانند مؤسسات بین‌المللی مالی، شرکت‌های حقوقی، شرکت‌های چند منظوره تجاری و تالار بورس که بر اقتصاد جهانی تأثیرگذار باشد، ظرفیت‌های مالی قابل توجه و هزینه زندگی یا دارایی شخصی مانند تعداد میلیاردرها، می‌شود. در این شاخص، توکیو می‌تواند مثال خوبی باشد چرا که این شهر در رده‌بندی تولید ناخالص داخلی، GDP، در مکان اول قرار دارد.

معیارهای سیاسی، دومین شاخص جهانشهرها است، در این بخش، معیاری مانند حضور فعال و مثمرثمر در رویداد‌های بین‌المللی و جهانی وجود دارد که در این مورد، مسکو، رم، پکن، لندن، توکیو، واشنگتن، برلین، پاریس و استرالیا از مراکز مهم اتحادیه‌ها و ملل پرنفوذ به شمار می‌روند.

از جمله معیارهای دیگر، داشتن مقری برای سازمان‌های بین‌المللی مانند بانک جهانی یا ناتو (پیمان آتلانتیک شمالی)، گونه‌های جمعیتی مختلف براساس شاخص‌های متفاوت مانند جمعیت، محل سکونت، پویایی و شهر‌نشینی، جوامع مهاجر و کیفیت استانداردهای زندگی است. آیا تبریز و دیگر کلانشهرهای ایران چنین مشخصاتی دارند؟

این روزنامه در ادامه آورده است：وب سایت معماری و شهرسازی skyscrapercity که به دنبال معرفی زیباترین شهرهای دنیاست، حالا تصویری زیبا از تبریز در صفحه نخست خود، گذاشته‌. شهری که با امتیاز ۴٫۱۴ از مجموع ۵ امتیاز در جایگاه خوبی در میان شهرهای زیبای دنیا قرار گرفته ‌است. شهری پاکیزه، زیبا، امن، بدون معتاد خیابان خواب با کمترین میزان بیکاری و بالاترین میزان جذب سرمایه، کمترین اتکا به بودجه‌های دولتی و بیشترین و طولانی‌ترین تجربه در زمینه سازمان‌های مردم نهاد. شهری که زنده‌ترین شهر ایران است.

اگر نویسنده خوش ذوق گزارش به سایت مورد نظری نگاهی گذرا می نمود متوجه می شد سایت skyscrapercity اصلا سایت رسمی نیست، بلکه یه فروم جامع هست، یک انجمن معماری که هر کسی می تواند در این فروم ثبت نام کرده و پست منتشر نماید! همچنین هیچ سازمان رسمی در پشت صحنه این فروم جهت ارزیابی یا انتخاب بهترین ها وجود ندارد، جز لینکی که در آن بنری روی صفحه اصلی قرار می گیرد و کاربران فروم آن روز به آن رای می دهند و پر رای ترین تصویر هفنه یا ماه از دید مخاطبان سایت انتخاب می شود! میزان بایاس یا انحراف این آمار از واقعیت نیازی به توضیح ندارد! برای نمونه در فروم های مشابه هرگاه قرار بر انتخاب محبوب ترین تیم جهان از دید کاربران شده، پرسپولیس محبوب ترین تیم جهان لقب گرفته است!

بی شک خواسته هر شهروند تبریزی پیشرفت و توسعه شهر تبریز بر اساس واقعیت ها و حقایق میدانی است، ولی انتشار گزارش های اغراق آمیز و برندسازی های غیر واقعی باعث پنهان ماندن عقب ماندگى هاى شهرمان خواهد شد.

ای کاش خبرنگار روزنامه ایران گذری کوتاه به کوچه پس کوچه های شهر در محلات حاشیه نشین نیز داشت و فوران زندگی در محله ترلان درسی را نیز به تصویر می کشید!

نگارش گزارش های پشت میزی و سفارشی توسط برخی خبرنگاران نه تنها باعث رشد و توسعه شهر تبریز نخواهد شد بلکه بیشترین آسیب در مجهول ماندن معضلات اجتماعی را سبب خواهد شد.

اى کاش بتوانیم تخصصى تر و هوشمندانه تر از شهر و هویت شهر اولین ها در سطح کشور دفاع کنیم.

البته ناگفته نماند تلاش های ما برای تایید صحت این انتخاب بی نتیجه ماند! شاید روزنامه ایران به اسنادی در این رابطه دست یافته که بی صبرانه منتظر انتشار این انتخاب افتخار آمیز برای شهرمان هستیم!