تبریز در بند ترافیک؛ آیا راهی برای رهایی از این بحران وجود دارد؟
تبریز در بند ترافیک؛ آیا راهی برای رهایی از این بحران وجود دارد؟
تبریز، یکی از بزرگ‌ترین کلانشهرهای ایران، هر روز با بحران ترافیک دست و پنجه نرم می‌کند؛ خیابان‌هایی که در هر ساعت از روز مملو از خودروهای شخصی و عمومی هستند، به معضلی جدی برای شهروندان و مسئولان تبدیل شده است.

به گزارش عصرتبریز، اسراء درویشی: تبریز این روزها بیشتر به معبری برای خودروها شبیه است تا شهری برای زندگی. خیابان‌هایش هر صبح و عصر گواه ازدحامی‌اند که دیگر به بخشی از زیست شهری تبدیل شده‌اند؛ گره‌های کور ترافیکی، بوق‌های ممتد، پیاده‌روهای پر از رهگذرهایی که گاه بی‌تفاوت و گاه خسته از میان ماشین‌ها عبور می‌کنند. از ولیعصر تا آزادی، از چایکنار تا راه‌آهن، دیگر ساعت شلوغی معنا ندارد؛ تبریز همیشه شلوغ است. در این میان، شهروندان مستأصل‌اند و مسئولان در پی راه‌حل‌هایی که گاه مؤثرند و گاه فقط در حد طرح و نظر باقی می‌مانند.
این کلانشهر که زمانی به نظم شهره بود، حالا درگیر ترافیکی مزمن شده است؛ بحرانی که جان می‌گیرد، وقت می‌بلعد و اقتصاد شهری را فلج می‌کند.

شهروندان چه می‌گویند؟ صدای نارضایتی از دل خیابان‌ها

سمیه محمودی، پرستار یکی از بیمارستان‌های تبریز با صدایی خسته به خبرنگار عصر تبریز می‌گوید: هر روز باید دو ساعت زودتر از خانه بیرون بزنم. اگر حتی ده دقیقه دیر حرکت کنم، مسیر ۲۰ دقیقه‌ای تبدیل به یک ساعت کابوس می‌شود. چند بار شده است که رسیدن من به بیمارستان با جان بیماری گره خورده است؛ ترافیک فقط وقت تلف نمی‌کند، جان هم می‌گیرد.

مهدی توسلی، دانشجوی کارشناسی ارشد نیز گلایه دارد: زمان‌بندی اتوبوس‌ها اصلاً مشخص نیست. گاهی ۴۰ دقیقه منتظر می‌مانیم، وقتی هم می‌آید آن‌قدر شلوغ است که جا برای نفس کشیدن نیست. خیلی وقت‌ها ترجیح می‌دهم پیاده بروم؛ از مسیر نصف راه تا آبرسان هم نگویم که ترافیک مقابل کلینیک شیخ الرئیس و ساختمان بهاران اعصاب برای آدم نمی‌گذارد.

آقا محمد، راننده تاکسی با ۲۵ سال سابقه، چهره‌ای خسته و عصبانی دارد: ترافیک نان‌خور تاکسی‌ها شده است. نه فقط ما، مردم هم عذاب می‌کشند. هر جای شهر که بروی خودروها دوبله پارک کرده‌اند و تعداد افرادی که از خودرو شخصی استفاده می‌کنند افزایش یافته است.

روزانه در تبریز حدود ۷۰۰ تصادف رخ می‌دهد

محبوب عبدالله‌پور، مدیرعامل سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل‌ونقل شهرداری تبریز، در گفت‌وگویی تفصیلی، وضعیت ترافیک شهر را بحرانی توصیف کرد و گفت:
روزانه در تبریز حدود ۷۰۰ تصادف رخ می‌دهد؛ آماری تکان‌دهنده که در نتیجه آن، هر دو روز یک نفر جانش را از دست می‌دهد. فقط در سال گذشته، ۱۴۷ نفر بر اثر تصادف فوت شدند و امسال هم این روند افزایشی است.
وی اظهار کرد: ما با افزایش بی‌رویه خودروها روبه‌رو هستیم. در سال ۱۳۹۰، تنها ۳۰۰ هزار خودرو در تبریز تردد داشت اما امروز این رقم به ۸۵۰ هزار خودرو رسیده است. در مقابل، تعداد اتوبوس‌های فعال شهری به جای افزایش، کاهش داشته و از ۶۰۰ دستگاه به ۳۵۰ دستگاه رسیده است.
عبدالله‌پور گفت: تنها راه برون‌رفت از این بحران، توسعه حمل‌ونقل ترکیبی است. در همین راستا، طرح جامع حمل‌ونقل تبریز با همکاری دانشگاه تربیت مدرس در حال تدوین است. در این طرح، شهر به ۳۶۰ زون مطالعاتی تقسیم شده تا با استخراج داده‌ها، شبکه‌ای کارآمد از اتوبوس، مترو و دوچرخه طراحی شود و محدودیت‌های هوشمند ترافیکی مثل گسترش طرح زوج و فرد اجرایی گردد.
او همچنین افزود: ۸۰ درصد از پارک‌های حاشیه‌ای توسط اصناف اشغال می‌شود و این موضوع باعث شده شهروندان عادی جایی برای پارک پیدا نکنند. ساخت پارکینگ در مرکز شهر، نه‌تنها کمکی نمی‌کند بلکه ترافیک را تشدید می‌کند. ما باید پارکینگ‌ها را در حاشیه شهر و در نقاط اتصال به حمل‌ونقل عمومی بسازیم.
عبدالله‌پور اظهار کرد: در سال گذشته ۱۰۰ هزار خودرو جدید پلاک شد، اما فقط ۱۲۰۰ خودروی فرسوده اسقاط شد. معابر جدیدی هم ساخته نشده، بنابراین ظرفیت خیابان‌ها جوابگوی این حجم از خودرو نیست.
وی همچنین حضور میدانی پلیس راهور را برای مدیریت ترافیک ضروری دانست و گفت: «ساختار سازمانی پلیس با رشد جمعیت و خودروها هماهنگ نشده و با کمبود نیرو مواجه هستیم. نیروهای راهور باید در نقاط کلیدی و گره‌گاه‌های پرتصادف حضور داشته باشند.
او در پایان، بر لزوم مشارکت همه نهادها تاکید کرد و گفت: «از آموزش و پرورش گرفته تا سازمان حمل‌ونقل بار، همه باید سهم خود را در کاهش ترافیک ایفا کنند. باید قوانین اصلاح و محدودیت‌هایی برای خودروهای خدماتی و باربری وضع شود، و البته با تعیین نرخ تصاعدی توقف در پارکینگ‌ها، سرمایه‌گذاری در ساخت آن‌ها تشویق شود.

ترافیک تبریز، دیگر یک مشکل ساده نیست؛ این بحران به معضلی ساختاری، امنیتی و اجتماعی تبدیل شده است. کاهش ایمنی، افت کیفیت زندگی، آلودگی هوا و اتلاف وقت، تنها بخشی از هزینه‌هایی است که شهر و شهروندان می‌پردازند. آینده حمل‌ونقل تبریز، به تصمیمات امروز مدیران و همکاری همه نهادها بستگی دارد. راه سخت است اما اگر همین امروز شروع شود، شاید فردا بتوان در این شهر باز هم نفس کشید.