عصر: شهر تبریز در دل خطه آذربایجان همواره مهد اندیشه های نو بوده و به پشتوانه تاریخ خود لقب شهر «اولینها» را بدون هیچ رقیبی به یدک می کشد. نگین خطه آذربایجان در آستانه تاریخ سازی دیگری است، اما این شهر کهن و رنجور باز دچار ناملایمتی ها و بی توجهی ها شده و آنطور که سزاوار تاریخ و تمدنش است نتوانسته آماده این رویداد بزرگ و تاریخی شود. مردم آذربایجان همیشه نشان دادند که از امکانات کم و بی توجهی ها دلسرد نشدند و کمر همت بسته و کارهای بزرگ با دست های خالی خلق نمودند.
امید است این نوشتار تلنگری به مسولین امر در ماههای پایانی تدارک شهر تبریز برای میزبانی گردشگران در سال ۲۰۱۸ باشد. باید یادآوری شود که انتخاب تبریز به عنوان شهر نمونه گردشگری جهان اسلام در سال ۲۰۱۸ به این معنی نیست که صرفا در این سال گردشگرانی از تبریز بازدید نمایند و به دیار و کاشانه خود بازگردند. تبریز ۲۰۱۸ باید نقطه عطفی باشد برای رواج صنعت توریسم تبریز و خطه آذربایجان در سالها و دهه های بعد.
تمامی ظرفیتهای توریستی این منطقه باید مورد توجه قرار گیرد. اعم از تفریحی، مذهبی، پزشکی و… . طبیعت زیبای آذربایجان را محدود به بهار و تابستان نکنیم، اینکه منتظر شویم فصل زمستان به پایان رسد تا سوت آغاز تبریز ۲۰۱۸ دمیده شود، جفایی است به زیبایی این خطه در فصل پاییز و زمستان.
مگر می شود قدم زدن در ائل گلی تبریز در فصل پاییز برای دوستدارن طبیعت وسوسه کننده نباشد؟ کاش کمی به جای بهانه و اما و اگر، به فکر بهره برداری و معرفی بهتر ظرفیتهای گردشگری منطقه در فصل زمستان باشیم و در این بین از زیبایی ها و لذات پیست اسکی سهند و پیست اسکی منطقه توریستی یام مرند غفلت نورزیم. مگر غیر این است که همه ساله کشورهایی چون سوئد و سویس و… در فصل زمستان میزبان هزاران گردشگر هستند؟ آیا این کشورها در فصل زمستان درهای سویس و سوئد را به روی میمهانانشان می بندند؟ جدا از این بحث آیا برای تبریز ۲۰۱۸ برنامه ریزی شده است، از این فرصت برای معرفی فرهنگ موسیقی آذربایجان همچون آشیق نیز استفاده شود؟ آیا سعی در معرفی ادبیات فولکولر منطقه در قالب نشستهای تخصصی خواهد شد؟ آیا کسی توان «تاپماجا» گفتن خواهد داشت؟ آیا برای بایاتی لار فکری شده است؟ آیا مهد اندیشه های نو برای معرفی مفاخر خود فکر اندیشیده است؟ آیا برای ترویج فرهنگ غنی تشیع این خطه که مهد جهان تشیع است در ایام تاسوعا و عاشورا برنامه ویژه ای تدارک شده است؟ آیا مسولین با توریست مذهبی آشنایی دارند؟
تبریز ۲۰۱۸ را نباید به تبریز محدود کرد علی الخصوص که کارهای زیرساختاری و زیربنایی برای این رویداد مهم به ۱۸-۲۰ مورد نیز نرسیده است. بهتر است برای استفاده بهتر از این فرصت تاریخی در شهر تبریز مکانی برای معرفی جاذبه های گردشگری سایر شهرهای خطه اختصاص داده شود تا در غرفه های مختلف در قالب، کتابچه، سی دی، به معرفی فرهنگ، آداب رسوم و ظرفیتهای توریستی شهر خود بپردازند. این پیشنهادها و مواردی دیگر قبلا در نوشته های نگارنده در رسانه های سراسری و سایتهای استانی بارها مطرح شده و دوستان دیگری نیز از باب ادای دین به طرق گوناگون موارد دیگری را مطرح نمودند، اما تمامی این پیشنهادها از کمترین دست نوازشی برخوردار بودند.
ولی هنوز با دلسرد شدن کامل، فاصله بسیار است. امید است بار دیگر مردم آذربایجان در کنار مسوولین دلسوز خود پیشقدم شده و آستین به بالا زده و در قالب نهادها و انجمن های مختلف اقدام به گردآوری و تدوین این کتابچه ها نمایند. مسوولین دیگر شهرهای خطه آذربایجان علی الخصوص شورای اسلامی شهرها و شهرداران جدید آنها از ظرفیت ها شهرهای خود غافل نمایند و حداقل جداگانه اقدام به تدوین و چاپ کتابچه برای ظرفیتهای گردشگری مختلف منطقه خود نمایند. این کتابچه ها می تواند در حد وسیع با استفاده از ظرفیتهای حمل و نقل داخلی و خارجی همچون اتوبوسها، قطار و هواپیماها توزیع گردد. علاوه بر این می تواند در داخل شهرها به شکل گسترده در بین مردم به ویژه قشر دانشجو و سربازان توزیع گردد تا آنها در مسافرت خود به شهرهای دیگر زمینه ساز آشنایی دوستان و هموطنان عزیز با ظرفیت های گردشگری منطقه شوند. هزینه های چاپ و تدوین آن نیز می تواند با درج انواع تبلیغات همچون معرفی هتل ها، رستوران در همین کتابچه ها و… مساعدت خیرین منطقه فراهم آید.
بدون شک ظرفیت های گردشگری مرند (مناطق توریستی؛ زنوز،هاویستن، یام، انه مه، روستای پلکانی زنوزق وارلان… مسجد جامع و ک
اروانسرای شاه عباسی) وجد گردشگران را به نهایت خواهند رساند. مگر می شود کلیبر با آن همه زیبایی های بی نظیرش همچون (منطقه حفاظت شده آینالی، قله بابک، دره مکیدی (مکیدی دره‌سی) و….) خستگی را از تن آنها دور ننماید. آیا اهر(منطقه حفاظت شده یاری قاری، منطقه حفاظت شده هوراند، ارتفاعات قوشاداغ و….)، ورزقان (منطقه چیچکلو، سد ورزقان و….)، خداآفرین (آقداش، چپرلی و…. ) نباید برای معرفی در این فرصت ویژه مورد توجه قرار گیرد. جاذبه های گردشگری هشترود، بناب، سراب، میانه، ملکان، مراغه، چارایماق، شبستر و….. نیز جفا است که مورد بی مهری قرار گیرند. راستی کسی از اقدامات لازم برای مراغه به عنوان شهر مکمل تبریز ۲۰۱۸ خبری دارد؟
آیا در معرفی ظرفیت های گردشگری جلفا (منطقه حفاظت شده کیامکی، کلیساهای قدیمی، آسیاب خراب، اکوموزه گلفرج، روستای اشتبین، ….) و ایضاً کل منطقه آزاد ارس و منطقه آزاد ماکو برای گردشگران شایسته است کوتاهی صورت گیرد؟
کمی آن سو تر به نظر می رسد دریاچه نحیف و لاغر اورمیه هر چند نتواند آنطور که شایسته است فی سابق از مهیمانانش پذیرایی کند و دل از آنها برباید و دلشادشان نماید اما شاید از دیدن آنها کمتر خون بگرید و دم به دم رخسارش به رنگ قرمز در نیاید!
منطقه مارمیشو، سیلوانه، تپه حسن لو، رودخانه جغتای(زرینه رود)، آبشار شلماش، طبیعت زیبای باروق، غار سهولان، خاتین کورپوسی، کاخ سردار ماکو، خان کندی کتیبه سی، آبشار قینرجه، طبیعت زیبا و بی نظیر ترگور، سیرداغی، تخت سلیمان و کوه زندان سلیمان، منطقه دالانپر و….. از دیگر جاذبه های گردشگری این استان است که برای کوتاهی سخن بالجبار به اشاره چند مورد اکتفا شد.
اردبیل می تواند نامی دیوانه کننده برای گردشگران داخلی و خارجی در سالهای آتی باشد. جذابیت های بی نظیر استان اردبیل که جای جایش دیدنی و تماشایی است، نباید برای معرفی بهتر و شایسته از فرصتهای تبریز ۲۰۱۸ بی نصیب ماند. کوه سبلان (ساوالان)، آبهای گرم سرعین، پل معلق مشکین شهر(خیاو)، منطقه فندقلو نمین، شورابیل، جاده اسالم به خلخال، منطقه آریزونای خلخال، زیبای های استثنایی دشت مغان، بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی و…. شایسته معرفی بیشتر جهت آشنایی بهتر دوستدان طبیعت و گردشگران داخلی و خارجی است.
ایجاد غرفه های جاذبه های گردشگری زنجان با تمامی شهرهایش از سلطانیه و ابهر کرفته تا خرمده و ماه نشان نیز می تواند مورد توجه قرار گیرد. آبشار زیبای هشترخان، قله تکه قیه سی، پناهگاه حیات وحش انگوران، روستای زاچکان، معبد داش کسن، کتل کوتول غاری، قلعه بهستان، آبشار گله خانه ( کوله خانه )، دودکش جن و … از جمله معدود زیبایی های این استان اند.
نگارنده: رحمت مهدوی/ فعال سیاسی
